Roaring Twenties – Spiegel van Onstuimige Tijden?

De wereld lijkt na corona opnieuw in een turbulente tijd te zijn beland. De beurzen gaan onderuit, politieke instabiliteit neemt toe. Het gevolg hiervan voor de economische stabiliteit in Nederland, is onduidelijk. En dat terwijl we lijken te komen uit een tijd met enorme overvloed, zo vallen de jaren voor en de eerste jaren tijdens corona toch wel te zien.

Waar gaat het naartoe met de economie en – voor u van belang met de faillissementen? Eerdere voorspellingen bleken er de afgelopen vijf jaar hoofdzakelijk naast te zitten. Maar toch, wat zeggen de voorspellingen? Uit inschattingen vanuit diverse partijen (Atradius, Allianz en Rabobank) komt een wat wisselend beeld naar voren door verschillende inschattingen rondom de impact van hoge inflatie, rente en geopolitieke onzekerheden. De algemene consensus was dat 2024 een zwaar jaar was en 2025 mogelijk enige stabilisatie brengt. Maar wat is dat beeld waard, in een voortdurend wijzigend economisch wereldklimaat? Met als belangrijkste factor: totale onvoorspelbaarheid.

De parallellen met de jaren twintig van de twintigste eeuw zijn opvallend. Ook toen was er initieel sprake van een periode van forse economische groei, optimisme en technologische vooruitgang. De Verenigde Staten groeiden in dat decennium uit tot economische supermacht, de welvaart steeg en het geloof in een onbegrensde toekomst vierde hoogtij. Maar onder het oppervlak broeiden spanningen die uiteindelijk in oktober 1929 tot de ongekende beurskrach leidden.

De parallellen houden daarbij niet op. Kort na de beurskrach werd de zogenaamde Smoot-Hawley Tariff Act ingevoerd (1930), genoemd naar de bedenkers. Daarmee werden zeer forse importheffingen door de Verenigde Staten opgelegd aan andere landen. De Verenigde Staten importeerden vanaf die tijd steeds minder buitenlandse producten. Ze trokken zich daarmee economisch steeds verder terug. De wereldhandel kreeg een knauw van vele tientallen procenten. Faillissementen, massawerkloosheid en politieke radicalisering waren het gevolg.

Vandaag de dag zien we vergelijkbare signalen.

Wat betekent dit voor de toekomst? De geschiedenis herhaalt zich nooit exact, maar de lessen uit de vorige Roaring Twenties zijn actueler dan ooit.