Het veelkoppige monster, genaamd ‘onderneming’
mw. mr. C. Rijnen en mw. dr. mr. N. Saanen*
Een van de centrale begrippen in het staatssteunrecht
is ‘onderneming’. Het Hof van Justitie heeft daarin een
functionele benadering waarin het kijkt naar de aard
van de activiteiten die een entiteit verricht. Zijn de
activiteiten economisch van aard, dan is sprake van een
onderneming, anders niet. Maar wat nu als een entiteit
zowel economische als niet-economische activiteiten verricht?
Is zij dan een onderneming waarvoor de staatssteunregels
gelden of niet? Op deze situatie gaat het Hof
van
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
Justitie in het arrest Compass-Datenbank in.1
Inleiding
In de afgelopen jaren is in de jurisprudentie van het Hof
van Justitie en de praktijk van de Europese Commissie met
betrekking tot staatssteun en mededinging het begrip ‘onderneming’
een belangrijke rol gaan innemen. Dit begrip wordt
als zodanig niet in de EU-Verdragen zelf gedefinieerd maar
vormt wel een belangrijke basis voor de bevoegdheid van
de Europese Commissie om beslissingen te nemen op onder
meer het gebied van staatssteun. Artikel 107 lid 1 VWEU
spreekt immers over ‘begunstiging van bepaalde ondernemingen’.
2 Slechts maatregelen die ondernemingen begunstigen,
kunnen steunmaatregelen in de zin van deze bepaling
zijn. En het verlenen van staatssteun is verboden, tenzij
de Commissie de maatregel goedkeurt. Of er al dan niet
sprake is van een onderneming kan derhalve verstrekkende
gevolgen hebben, waardoor de definiëring van het begrip, en
dus de feitelijke vaststelling wanneer er wel of niet sprake is
van onderneming, van groot belang is. Vaak is die vaststelling
relatief simpel. Van Apple, Samsung, Ahold en Van der
Valk is het evident dat zij ondernemingen zijn. Maar soms is
het niet zo eenvoudig. Soms verricht een entiteit niet alleen
economische activiteiten maar ook niet-economische activiteiten.
Hoe is zo’n entiteit dan te kwalificeren? In het arrest
Compass-Datenbank van 12 juli 2012, geeft het Hof van
Justitie hiervoor enige richting.
In dit artikel zullen we eerst de achtergrond van het arrest
Compass-Datenbank schetsen, waarna we de belangrijkste
overwegingen van het Hof samenvatten. Daarna bespreken
we een drietal theorieën ten aanzien van de vraag of een
entiteit die zowel niet-economische als economische activiteiten
verricht, een onderneming in de zin van het Europese
mededingingsrecht is. Vervolgens zullen we een
conclusie trekken en kijken naar de zaken T-347/09 (Duitsland/
Commissie), inzake de Duitse natuurbeheerorganisaties,
waarvan de mondelinge behandeling op 17 januari jl.
heeft plaatsgevonden en T-15/12 en T-16/12 (Stichting Het
Groninger Landschap e.a./Commissie), inzake de Nederlandse
natuurbeheerorganisaties, waarin het Gerecht inmiddels
een niet-ontvankelijkheidsbeslissing heeft genomen.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
