Kluiten en duiten, een korte beschouwing over de rentabiliteit van het verpachten van landbouwgrond in Nederland, 1868-1986
Prof, dr. ir. P.C. van den Noort
De financiële kant van het beleggen in landbouwgrond voor verpachting is altijd een
omstreden zaak geweest. De eerste Staatscommissie voor de landbouw sprak er in
haar rapport' al op diverse plaatsen over, bijvoorbeeld: 'De landbouwers trachten
hun bedrijf aan de kapitalisten te betwisten, zij hebben liever kluiten dan duiten en
hopen op kentering van het getij. Zij, die wat hebben, concurreren bij den aankoop.
Zij, die niets hebben of althans weinig om te kopen, concurreren om
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
te pachten.
Voor de kapitalisten geven daarom de nog te hoge koopprijzen zeer bevredigende
rente".
'De netto inkomsten uit verpachten grond zijn weliswaar niet met zekerheid vast
te stellen', zo vervolgde de staatscommissie, 'doch met de beschikbare gegevens is
het desalniettemin mogelijk bij benadering tot uitkomsten te geraken die voldoende
betrouwbaar worden geacht.' De schattingswijze die de staatscommissie daarbij toepaste
houdt het volgende in: 'Vergelijkt men nu de opgegeven pacht- en koopprijssommen
en vermindert men de pacht met (...) de lasten, dan komt men tot een nettoinkomen
van:
minder dan 2,5 pet............ 4 malen
van 2,5 tot 3 pet ........... 13
" 3 tot 3,5 pet............ 14 "
" 3,5 tot 4 pet............ 17 "
" 4 tot 4,5 pet ........... 13 "
" 4,5 tot 5 pet ........... 6 "
meer dan 5 pet............ 9 " .'
Deze frequentieverdeling had een gemiddelde van 3,5 a 4% met een vrij grote spreiding.
Deze percentages kan men aanduiden als het 'directe rendement' van een verpachting.
Het gaat nl. om het netto-inkomen dat men direct uit de pacht (of 'cash')
ontvangt. Deze netto-opbrengst is vervolgens in verhouding gebracht tot de actuele
marktwaarde. Dit rendementscijfer speelt nog steeds een grote rol2, hoewel de
staatscommissie al uitdrukkelijk stelde dat het een benadering betrof. Het uiteindelijk
gevonden gemiddelde werd vergeleken met het rendement van leningen, zoals
van staatsobligaties; dat is vrij voor de hand liggend, omdat het zekere beleggingen
betreft, echter met minder risico en kosten dan bij de verpachting van grond. Een
tekortkoming van dit rentabiliteitscijfer valt onmiddellijk op: het schijnt te gaan om een momentopname3, terwijl een verpachting een bij uitstek lange termijnaffaire
is. Dit houdt in dat er zich grote kansen op verandering van de marktwaarde of de
opbrengsten zullen voordoen (zie fig. 1).
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
