Overheidsbestuur en grondeigendom
Prof. mr. P. de Haan
1. Het proefschrift
Dr. J.W. Zundert is wetenschappelijk hoofdmedewerker aan de Technische Hoge-school Twente en gepromoveerd op een proefschrift dat ook voor de lezers van ons tijdschrift van veel belang is, hoewel het meer is toegespitst op gemeentelijk grond-beleid en bouwtoezicht. Als promotoren traden op prof. mr. R. Crince le Roy, hoogleraar in het bestuursrecht en het recht van de ruimtelijke ordening in Utrecht, en prof. mr. D.W.P. Ruiter die bestuursrecht in Twente doceert. Het boek
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
is ver-schenen als Hand- en leerboek der bestuurswetenschappen, deel 25 bij Samsom Uit-geverij, Alphen aan den Rijn 1980 en omvat 241 bladzijden, verdeeld over vijf hoofdstukken, die resp. handelen over het eigendomsbegrip, grondeigendom en pri-vaatrecht, eigendom en staatsrecht, eigendom en bestuurswetgeving en eigendoms-beperkingen in grondbeleid en bouwtoezicht. Bij de bespreking zal ik deze indeling aanhouden. Eerst echter een paar algemene opmerkingen.
De eerste betreft de aard van de kritiek die in het navolgende zal worden gegeven. Het is nu eenmaal het lot van een wetenschappelijk recensent, dat hij zich aan een kritische bespreking moet wagen. Daardoor komen positieve verdiensten van het besproken werk wel eens op de achtergrond te staan. Laat ik deze daarom eerst noe-men. Van Zundert is er in geslaagd de problematiek van de verhouding tussen over-heidsbestuur en grondeigendom op juiste wijze aan de orde te stellen. Na een meer algemeen theoretische verkenning rond het eigendomsbegrip stelt hij achtereenvol-gens de plaats van de grondeigendom in de voornaamste rechtsgebieden (pri-vaatrecht, staatsrecht en bestuursrecht) vast tegen de achtergrond van de daar op gang zijnde ontwikkelingen. In het slothoofdstuk worden deze beschouwingen ge-toetst aan een praktijkonderzoek bij 110 gemeenten wat betreft het grondbeleid en bij 26 gemeenten wat betreft het bouwvergunningenbeleid. Op deze wijze ontstaat een juiste wetenschappelijke aanpak, waarbij de confrontatie tussen theorie en praktijk bijzonder boeiend is. Ook geeft Van Zundert blijk, niet voor het eerst overigens - hij schreef eerder onder meer een boek over het bestemmingsplan1 en samen met Ruiter een preadvies over schaalvergroting in de bouw2 - van een helde-re betoogtrant en een prettig leesbare stijl.
De tweede algemene opmerking is meteen van kritische aard en bestemd om bij een eventuele tweede druk die, nu het boek als handelsuitgave is verschenen, niet uitgesloten behoeft te zijn, in acht genomen te worden. Er komen nog enige onjuist-heden, onvolledigheden en ook vooringenomenheden in voor, die zich met de voor een dergelijk werk vereiste mate van betrouwbaarheid, compleetheid en objectiviteit niet verdragen en gemakkelijk hadden kunnen worden vermeden. Verschillende van deze gebreken zullen in het navolgende naar voren komen, met name als het over schrijvers beschouwingen inzake de nationale grondpolitiek - door hem conse-quent als zogenaamde grondpolitiek betiteld - gaat. Met vooringenomenheid bedoel ik dan niet zijn ietwat neoliberalistisch aandoende benadering van de grond-eigendom, waarbij een zwaar accent valt op de veronderstelde intrinsieke waarden van de individuele grondeigendom, welke door te ver gaande publiekrechtelijke eigendomsbeperkingen zouden worden aangetast. Van mij mag neoliberalisme even goed als neomarxisme, hoewel ik beide zal blijven bestrijden. Op dit gevoelige ter-rein kan men ook als wetenschapper niet om een politieke stellingname heen en het is dan ook maar het beste deze expliciet te maken. Maar juist op de grens van we-tenschap en politiek past zorgvuldigheid in de weergave van feiten en meningen, om-dat anders een onjuist beeld ontstaat, zoals hier bijv. van de zogenaamde grond-politiek.
UÂ heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
