Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming Straf- en bestuursrechtelijke handhaving van financieel-economisch recht 2014 nr. 4

Saunders en J.B. rivisited. Wat te doen met onder druk verkregen wilsafhankelijk bewijsmateriaal?

mr. dr. R. Stijnen*

Uit art. 14 lid 3, onderdeel g, Internationaal Verdrag voor Burgerlijke en Politieke Rechten volgt het recht van de verdachte om niet te worden gedwongen tegen zichzelf te getuigen of een bekentenis af te leggen. Een ongeclausuleerde vrijwaring van meewerking aan het verzamelen van bewijsmateriaal tegen zichzelf volgt daar niet uit en is ook niet goed denkbaar. Waar immers de bewijslast ter zake van bestraffing bij de overheid rust zal de overheid over de nodige

Artikel kopen € 79,00 excl. BTW

In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.

onderzoeksbevoegdheden moeten kunnen beschikken om aan die bewijslast te kunnen voldoen. Het zwijgrecht en het nemo tenetur-beginsel worden door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) begrepen onder art. 6 lid 1 Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM), omdat het tegengaan van ongeoorloofde dwang door de autoriteiten bij het verkrijgen van informatie noodzakelijkerwijs is verbonden met de notie van een eerlijk proces. Deze beginselen dragen bij aan het voorkomen van rechterlijke dwalingen (wegens onbetrouwbaar bewijs) en aan het waarborgen van de in art. 6 lid 2 EVRM gecodificeerde onschuldpresumptie, dat met zich brengt dat de bewijslast ligt bij de vervolgende instantie en dat bij het vergaren van bewijs geen ongeoorloofde dwang wordt toegepast.1 In de rechtspraak wordt in dit verband een onderscheid gemaakt tussen wilsonafhankelijk en wilsafhankelijk materiaal. Dit onderscheid is van belang indien bestraffing – via het strafrecht of bestuursrecht – in het verschiet ligt, want wilsafhankelijk materiaal dat onder druk van de ‘verdachte’ is verkregen zal moeten worden uitgesloten als bewijs. Voorvraag is wanneer bewijs wilsafhankelijk is. Deze kwestie speelt vooral in het bestuursrecht waar veelal informatieof aangifteplichten gelden voor betrokkenen jegens de toezichthouder of belastinginspecteur. In deze bijdrage zal ik dan ook stilstaan bij de nationale rechtspraak van de – thans nog2 – vier hoogste bestuursrechters over dit onderwerp. Maar eerst zal ik een korte schets geven van de rechtspraak van het EHRM inzake dit onderwerp, gevolgd door een synthese van advocaat-generaal (A-G) Wattel.

U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.

Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.


Deel deze pagina:

Nog niet beoordeeld

Bijlage(n)

  • Bijlagen zijn alleen beschikbaar voor abonnees.

Artikel informatie

Type
Artikel
Auteurs
mr. dr. R. Stijnen*
Auteursvermelding
Ik ben auteur van dit artikel
Datum artikel
Uniek Den Hollander publicatienummer
UDH:TvSO/11594

Verder in 2014 nr.4

 Voorwoord. Gecodeerd voor het leven?

In dit tijdschrift komen allerlei varianten van strafrechtelijke onderzoeken aan de orde. Ieder strafbaar feit heeft zijn eigen eigenaardigheden. Eén aspect is bij ieder strafrechtel...

 Column. De coming of age van de strafrechtelijke hoge transactie

Het is inmiddels traditie dat het Openbaar Ministerie (OM) een paar keer per jaar een persbericht uitbrengt en daarmee een buitengerechtelijke afdoening van een strafzaak wereldku...

 Saunders en J.B. rivisited. Wat te doen met onder druk verkregen wilsafhankelijk bewijsmateriaal?

Uit art. 14 lid 3, onderdeel g, Internationaal Verdrag voor Burgerlijke en Politieke Rechten volgt het recht van de verdachte om niet te worden gedwongen tegen zichzelf te getuig...

 Enkele strafprocessuele aspecten bij de nieuwe richtlijn marktmisbruik

Op 12 juni 2014 zijn de nieuwe Richtlijn Marktmisbruik en de Verordening Marktmisbruik gepubliceerd.1 De Richtlijn Marktmisbruik en de Verordening Marktmisbruik komen voort ...

 Het voorspellen van de toekomst: een uitdaging bij het bestrijden van marktmisbruik

Beursgenoteerde ondernemingen moeten aan extra wettelijke verplichtingen voldoen. Sommige van die verplichtingen leiden tot veel discussie. Wanneer geldt er bijvoorbeeld een...