Voorwoord

Jaargang 2014 van het NTE wordt afgesloten met een dubbelnummer.
De eerste twee artikelen staan in het teken van het streven naar een toename van het aandeel van energie uit hernieuwbare energiebronnen. Het lijdt geen twijfel dat de ontwikkeling van de verduurzaming van de energievoorziening binnen de EU in hoge mate te danken is aan stimulering vanuit de overheid. Inmiddels is echter ook de keerzijde van die stimulering voor de energiemarkt zichtbaar. Mrs. Pierrette Gaasbeek en Mariska van de Sanden beschrijven hoe de Europese Commissie met de Richtsnoeren milieu-en energiesteun de balans zoekt tussen het faciliteren van steunverlening enerzijds en het stimuleren van marktwerking anderzijds.
Mr. Joris Gazendam ontwaart een frisse bries voor windenergie op zee. Hij beschrijft hoe de Nederlandse wetgever met het wetsvoorstel Windenergie op zee een andere koers is ingeslagen voor het oprichten van windparken op zee omdat het binnen het huidige juridisch kader niet mogelijk is de opwekcapaciteit op zee voldoende uit te breiden om de Europese duurzaamheidsdoelstellingen te halen. De auteur plaatst enkele kritische kanttekeningen, onder meer bij de volgtijdelijkheid van dit wetsvoorstel en het wetsvoorstel over de aanleg van een elektriciteitsnet op zee en de consequenties van het wetsvoorstel voor bestaande vergunninghouders.
In de volgende twee artikelen draait het om netten. In de bijdrage van mr. drs. Marinke Israëls en drs. ing. Wim Mans gaat het om de verplichte aansluiting op een warmtenet. Op die verplichting is een uitzondering mogelijk indien een gelijkwaardig alternatief wordt toegepast. De interpretatie van de gelijkwaardigheid van een alternatief geeft aanleiding tot discussie, de auteurs schetsen drie relevante interpretatiekaders en geven hun visie hierop.Het tweede artikel over netten betreft de schade aan kabels en leidingen. Mrs. Sebastiaan van de Kant en Peter van Huizen geven een jurisprudentieoverzicht op hoofdlijnen van zaken over kabel- en leidingschade sinds de invoering van de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten (WION). Uit het overzicht blijkt dat veel onduidelijkheid bestaat over de interpretatie van de WION en de reikwijdte van de aansprakelijkheidsartikelen en de zorgplichten.De cirkel is rond met de annotatie van de hand van mr. Sander van Hees bij het Ålands Vindkraft arrest van het Europese Hof van Justitie. Dit is immers een illustratieve casus uit de praktijk van de stimulering door de overheid van duurzame energie, die in het eerste artikel van Pierrette Gaasbeek en Mariska van de Sanden is beschreven.De rubrieken Wet- en regelgeving en Jurisprudentie illustreren de impact van de uitspraken van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) op de juridische vormgeving van de energiesector. Besluiten van de ACM worden door het CBb kritisch getoetst waarbij de onderwerpen, alleen al in de rubrieken van deze NTE aflevering, variëren van de Gebiedsindeling Gas, de administratieve volumeherleiding en beperking van netverliezen gas, de toepassing van de vijfsecondenregel bij de aansluiting van lichtmasten en de wijziging van de toegestane inkomsten voor een individuele netbeheerder als gevolg van het vervallen van de nacalculatie van de eenmalige aansluitvergoeding. In het liberaliseringsproces en het verduurzamingsproces dat zich in de energiesector voltrekt is de specifieke (technische) sectorkennis van dit rechtscollege in combinatie met jarenlange ervaring met de principes van marktordening zeer bepalend. Bovendien verlopen onder meer door het toenemend gebruik van zogenaamde regiezittingen de procedures in energiezaken bij het CBb inmiddels efficiënter en zijn de doorlooptijden in het algemeen verkort. Het is dan ook opmerkelijk te noemen dat bij het kabinet het plan bestaat het CBb op te heffen en de taken van het CBb onder te brengen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Gelet op de genoemde verworvenheden voor de energiesector kan deze ontwikkeling in de sector ongetwijfeld op bijzondere belangstelling rekenen.

Namens de redactie,

Michelle de Rijke