Voorwoord

Wij beginnen dit tijdschrift met een tweeluik. Mark van Heeren beschrijft de knelpunten in het huurrecht van 290-bedrijfsruimte vanuit de huurder bezien en Marieke van Schie en Anne Le Grand beschrijven deze knelpunten vanuit het perspectief van de verhuurder. In 2015 zijn in de Retailagenda afspraken neergelegd met als doel de detailhandel toekomstbestendig te maken. Geprobeerd is om naar aanleiding hiervan een convenant te sluiten met juridisch afdwingbare afspraken, o.a. over het huurrecht, maar dit overleg over de Retailagenda is inmiddels vastgelopen. Niettemin is de Retailagenda nog regelmatig onderwerp van gesprek en voor bovengenoemde auteurs aanleiding om te bezien in hoeverre het huurrecht voor winkelruimte aangepast zou kunnen/moeten worden. Mark van Heeren concludeert dat het geldende huurrecht goed functioneert en dat met behulp van het goedkeuren van afwijkende bedingen voldoende flexibiliteit kan worden bereikt, omdat goedkeuring, mits goed gemotiveerd verzocht, meestal wordt verleend. Marieke van Schie en Anne Le Grand schrijven (vanuit verhuurdersperspectief) daarentegen dat lang niet in alle gevallen goedkeuring wordt verleend en dat zij zich niet kunnen vinden in de bewering van huurders dat de wet al voldoende flexibiliteit biedt. Zij stellen daarom een aantal aanpassingen voor op het bestaande huurrecht. Zij constateren bijvoorbeeld dat het voor een eigenaar van een winkelcentrum moeilijk is om een dergelijk centrum door middel van renovatie weer toekomstbestendig te maken, omdat de renovatiebepalingen in het huurrecht voor aanzienlijke vertraging kunnen zorgen. Zij opperen dientengevolge om de bestaande opzeggingsgronden te vervangen door een open norm, waarbij de belangen van verhuurder en huurder tegen elkaar worden afgewogen. De schrijvers signaleren meerdere knelpunten in de huurwetgeving en stellen alternatieven voor met de bedoeling het debat over 'ons huurrecht' te heropenen.

Katja Keij schrijft over IFRS 16: de nieuwe boekhoudstandaard en de gevolgen hiervan. Deze standaard zal per 1 januari 2019 verplicht moeten worden toegepast, waarbij de meest in het oog springende wijziging is dat alle huurovereenkomsten op de passiefzijde van de balans van de huurder moeten worden opgenomen. Hierdoor zullen veel gebruikte balansratio's, zoals de solvabiliteit, direct substantieel lager worden, wat zal leiden tot een verslechterde financiële positie van ondernemingen. In het artikel worden de mogelijke gevolgen van de invoering van de IFRS 16 standaard besproken. Nu een kortere huurperiode zal leiden tot een lager verantwoorde schuld op de balans, zou er bijvoorbeeld een voorkeur kunnen ontstaan voor kortere huurtermijnen.

Het laatste artikel in dit tijdschrift is van de hand van Paul Visser en gaat over huurkoop en financial leasing. Hierin worden de regels besproken die sinds 1 januari 2017 gelden voor huurkoop van commercieel vastgoed. Geconcludeerd wordt dat financial leasing van commercieel vastgoed vaak als huur zal kwalificeren en niet meer onder de regels van huurkoop zal vallen. Verwacht wordt daarom dat financial leasing in de toekomst meer zal plaatsvinden.

Met de twee laatstgenoemde artikelen zijn onderwerpen onder uw aandacht gebracht, die dicht tegen het huurrecht aan liggen en die relevant kunnen zijn voor de huurrechtpraktijk. In aanvulling hierop maak ik ook graag melding van het ‘concept wetsvoorstel wettelijke verankering gedragscode franchise’ dat minister Kamp in april/mei 2017 ter consultatie heeft voorgelegd omdat hij de positie van de franchisenemer wil versterken. Wanneer deze regelgeving nader is uitgekristalliseerd, zullen we daar in dit tijdschrift vanzelfsprekend aandacht aan besteden.

Het klinkt nog behoorlijk ver weg, maar graag breng ik alvast onder uw aandacht dat op 11 oktober 2018 door Uitgeverij Den Hollander en de redactie van dit tijdschrift een congres zal worden georganiseerd dat wederom zal plaatsvinden in Kasteel de Wittenburg, met als onderwerp 'actualiteiten in het huurrecht'. De congrescommissie bestaat uit Boris Cammelbeeck, Anton den Hollander, Ivette Mol, Marieke van Schie, Marlies van Schoonhoven-Sloot, Katinka Verdurmen en ondergetekende. Wat in oktober 2018 actueel zal zijn, is nu nog niet te voorspellen, dus over de inhoud kan ik u nog niet veel meer vertellen, zij het dat de congrescommissieleden al de nodige ideeën hebben...

De naam van Joost Jacobs heeft u de afgelopen jaren geregeld in dit tijdschrift voorbij zien komen. Hij heeft lange tijd deel uitgemaakt van de redactie en hij heeft meerdere artikelen en noten geschreven, waarbij zijn bijzondere affiniteit uitging naar huurprijsherziening bedrijfsruimte (met een focus op tankstations). Maar ook zijn bijdragen over het kraken van gebouwen, over de nietigheid of vernietigbaarheid van bepalingen in het huurrecht en over de scheidslijn tussen de gebouwde en ongebouwde onroerende zaak wil ik niet onvermeld laten. Deze zomer draagt Joost zijn plaats in de redactie over aan Marlies van Schoonhoven. Hierbij bedank ik Joost van harte voor zijn enthousiasme en zijn inzet en heet ik Marlies graag welkom in de redactie. In Cathelijne Otte hebben wij een enthousiaste opvolgster gevonden voor de Actualiteitenrubriek, die Marlies vele jaren lang voor haar rekening heeft genomen.

Rest mij u een mooie zomer toe te wensen!

Nathalie Amiel