Wettelijke normering van procesafspraken: noodzaak, nuttig of nodeloos?

Eind 2021 is in een vijftal strafzaken door de rechter vonnis gewezen conform gemaakte afspraken tussen het Openbaar Ministerie (hierna: OM) en de verdediging. Het is met name deze ontwikkeling die ervoor heeft gezorgd dat de discussie over het toepassen van procesafspraken in het Nederlandse strafproces actueler is dan ooit.2 Eerder, in de jaren ervoor, was wel een aantal malen geprobeerd om tot procesafspraken te komen, maar had de rechter afwijzend gereageerd.3 Op 27 september 2022 heeft ook de Hoge Raad (hierna: HR) zich uitgelaten over de toelaatbaarheid van procesafspraken in ons strafproces.

1. Inleiding

Onder het maken van procesafspraken versta ik de situatie waarbij de verdediging en het OM afspraken maken omtrent het verloop en eventueel ook de afloop van een strafzaak, om vervolgens deze afspraken aan de rechter voor te leggen.4 Dit gebruik van procesafspraken zou moeten zorgen voor een versnelling in strafzaken en op deze wijze kunn...

Verder in dit artikel:

1. Inleiding

2. Juridisch kader

2.1. (Werk)definities

2.2. Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel

3. Visie(s) op het toepassen van procesafspraken in strafprocedures

3.1. Benadering van de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad

3.2. Benadering van de Minister van Justitie en Veiligheid

3.3. Tussenconclusie

4. Noodzaak, nuttig of nodeloos?

4.1. Stand van zaken in de praktijk

4.1.1. Rechtbank Rotterdam 24 december 2021[41]

4.1.2. Rechtbank Limburg 9 december 2021[44]

4.1.3. Rechtbank Noord-Nederland 21 april 2022[47]

4.2. De benaderingen

5. Besluit

6. Naschrift