CO2-opslag in Nederland:wie is bereid het financiëlerisico te dragen?
mr. dr. A. Haan-Kamminga*
werd als argument aangedragen dat voor dit project onvoldoende draagvlak aanwezig was. Behalve een voldoende maatschappelijk draagvlak, zal de overheid zich tevens moeten verzekeren van voldoende interesse van het bedrijfsleven om CO2-opslag te realiseren. Op dit moment wordt een vergunningaanvrager nog geconfronteerd met veel onduidelijkheden rond de financiële verplichtingen en risico’s die worden aangegaan bij het ontwikkelen van een opslaglocatie. Wil CO2-afvang, -transport en -opslag (Carbon Capture and Storage, hierna: CCS) in Nederland tot ontwikkeling komen,
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
dan zal op korte termijn helder moeten worden wie wat op welke wijze gaat betalen op de lange termijn. In dit artikel wordt nader ingegaan op de aansprakelijkheid voor CO2-opslag op de lange termijn en de manier waarop deze aansprakelijkheid zo kan worden ingericht dat voor de vergunningaanvrager voldoende zekerheid wordt geboden en tevens wordt gegarandeerd dat mogelijke schade vergoed kan worden.
1. Inleiding
Door middel van een aanpassing van de Mijnbouwwet, waarvan het voorstel op 31 mei 2011 is aangenomen in de Eerste Kamer der Staten Generaal,1 wordt de Europese Richtlijn over CO2-afvang, -transport en -opslag (hierna: CCS-richtlijn)2 geïmplementeerd in Nederland. Gezien alle aandacht rond de proefprojecten met CO2-opslag, zal dit instrument om de gevolgen van de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan voor niemand meer onbekend zijn. Bij CO2-opslag wordt CO2 afgevangen en opgeslagen, in plaats van uitgestoten naar de atmosfeer. Voor een verdere beschrijving en bespreking van de richtlijn verwijs ik naar eerdere bijdragen in dit tijdschrift.3 De CCS-richtlijn bevat bepalingen over alle onderdelen van de CCS keten, maar is voornamelijk gericht op de opslag van CO2 in de diepe ondergrond. In het Europees en nationaal recht zijn al allerlei regels rond het vrijkomen van CO2 bij productieprocessen en het transport en gebruik van CO2 en overige stoffen. De CCS Richtlijn vormt het een aanvulling op de al bestaande regels door ook de opslag in de ondergrond te regelen. De CCS-richtlijn moet uiterlijk 25 juni 2011 geïmplementeerd zijn in het Nederlandse recht.4 Met het aannemen van de wijziging in de Mijnbouwwet heeft Nederland aan deze verplichting voldaan. De Nederlandse overheid wil CCS in Nederland stimuleren, onder meer door het instellen van de CCS Taskforce en door het beschikbaar stellen van gelden voor het stimuleren van proefprojecten.5 Dit omdat CCS wordt gezien als een noodzakelijke stap om de klimaatdoelstellingen te halen, naast het investeren in groene energie. Hoewel de noodzaak voor CCS nog steeds wordt gezien, lijkt de overheid nu alleen nog CO2-opslag offshore te stimuleren.
Het zal weinigen zijn ontgaan dat het realiseren van een grootschalig project rond CO2-opslag op land voorlopig van de baan is. Nadat eerst het demonstratieproject in Barendrecht is stopgezet, is ook de proef in Noord Nederland niet van start gegaan.6 De belangrijkste reden die hiervoor wordt genoemd, is het ontbreken van publieke acceptatie, alsook de acceptatie bij de lokale overheden. Wanneer we echter de regelgeving rond CO2-opslag in Nederland en de discussie daarover nader bekijken, blijkt dat er wellicht nog belangrijker redenen zijn waarom grootschalige CO2-opslag in Nederland voorlopig niet van de grond zal komen. Vooral rond de verplichtingen van de vergunninghouders op de langere termijn en de vraag wie er op de lange termijn en onder welke vooraarden verantwoordelijk is, is nog veel onduidelijkheid. In dit artikel zal nader worden ingegaan op deze mogelijke barrières voor de ontwikkeling van CCS in Nederland.
Eerst zal worden beschreven wat de stand van zaken is rond de implementatie van de CCS richtlijn in Nederland. Vervolgens zal worden ingegaan op de verschillende aansprakelijkheden die gelden voor de opslag van CO2. Daarna zal worden ingegaan op de verschillende mogelijke manieren om aansprakelijkheden te beperken of te beheersen. Tenslotte wordt een voorstel gedaan voor het nader reguleren van de aansprakelijkheden uit het BW voor CCS.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
