Vleesfraude en productenaansprakelijkheid
mr. G.M.F. Snijders
: een casus uit de praktijk
De afgelopen maanden hebben de media veel aandacht besteed aan de fraude met rundvlees. De fraude bestond hierin dat rundvlees op de markt was gebracht dat, zonder hierover duidelijkheid te verschaffen, met (goedkoper) paardenvlees was vermengd. In het hiervóór afgedrukte artikel zijn Van der Meulen en Van der Meulen ingegaan op enkele publiekrechtelijke aspecten van de materie; het overtreden van Europese voorschriften inzake voedselveiligheid en misleiding van de consument van
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
levensmiddelen kan aanleiding geven tot verschillende vormen van overheidsingrijpen. In deze bijdrage ga ik in op de vraag of het privaatrechtelijke middel van de productenaansprakelijkheid daadwerkelijk iets aan het beschikbare publiekrechtelijk instrumentarium toevoegt.
Om deze vraag te kunnen beantwoorden, moet de productenaansprakelijkheid worden afgebakend ten opzichte van andere aansprakelijkheden. Voordat ik daar aan toekom, geef ik een schets van een casus die aan de praktijk in ons land is ontleend. Terwijl in de media de indruk is gewekt dat slechts consumenten door de fraude zijn benadeeld, blijken ook ondernemers geheel buiten hun schuld slachtoffer te zijn geworden. De benadeling van consumenten is in die zin beperkt gebleven, dat aan hen geen substantiële schaden zijn toegebracht. Voor de getroffen ondernemers blijkt dat soms heel anders te liggen.
De casus luidt als volgt. E verkoopt vleesproducten, die worden verwerkt in salades, kant-en-klaar maaltijden en snacks. Hiertoe heeft zij zogenoemde rundvleessnippers gekocht van D, handelaar in vlees. D heeft de snippers op haar beurt gekocht van de drie Poolse slachthuizen A, B en C. Zij heeft de snippers nooit zelf bewerkt of zelfs maar in handen gehad; de rundvleessnippers zijn in diepgevroren toestand rechtstreeks door A, B en C bij een vrieshuis van E afgeleverd. E heeft een deel van de snippers – eveneens onbewerkt en diepgevroren – doorverkocht aan F, die hen heeft gebruikt bij het samenstellen van salades. De salades zijn verkocht aan supermarktketen G, die hen heeft doorverkocht aan zo’n 5.000 consumenten.
Bij een controle in het vrieshuis van E heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in elk van de van D gekochte partijen rundvleessnippers DNA van paarden aangetroffen. In verband hiermee zijn de snippers in bewaring genomen; ze mogen niet voor menselijke consumptie op de markt worden gebracht, maar zullen – voor zover dat verantwoord is – moeten worden verwerkt tot diervoeder, dan wel worden vernietigd. Doordat er paardenvlees met het rundvlees is vermengd waarvan de herkomst niet valt te traceren, kan de veiligheid van de snippers niet worden gegarandeerd. In een deel van de snippers is bovendien een overschrijding aangetroffen van de maximaal toelaatbare concentratie (MRL) van het antibioticum oxytetracycline, een geneesmiddel dat bij onder meer paarden wordt toegepast ter bestrijding van bepaalde bacteriële infecties. Ook in verband hiermee zijn de desbetreffende snippers als onveilig gekwalificeerd.
E heeft zich genoodzaakt gezien om zijn afnemer F te berichten dat hij niet heeft geleverd wat hij had verkocht; F heeft G laten weten dat haar salades met paardenvlees zijn verontreinigd, waarop G het product uit de schappen heeft gehaald. G heeft consumenten opgeroepen om gekochte salades voor zover nog mogelijk terug naar de winkel te brengen.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.