Please give me a credit card!

In mei 2009 is in de Verenigde Staten de Credit Card Act ingevoerd (Credit Card Accountability, Responsibility, and Disclosure Act of 2009). Deze wet kent twee belangrijke doelen. Het eerste doel is om consumenten tegen zichzelf in bescherming te nemen door aan credit card maatschappijen gedragsregels op te leggen gericht op het voorkomen van overkreditering (en schuldmaximering). Het tweede doel is om transparantie af te dwingen ten aanzien van de rente en de kosten die in rekening gebracht worden. Daarnaast dienen credit card maatschappijen te voldoen aan transparantie-regels die beogen het voor consumenten mogelijk te maken om de diensten van credit card maatschappijen beter te vergelijken.
Ruim vijf jaar later is de balans opgemaakt. Gesteld zou kunnen worden dat deze wetgeving succesvol is geweest omdat uit een recent onderzoek blijkt dat minder jongeren gebruik maken van een credit card (zie www.bankrate.com: ‘More Millennials say no to credit cards’). Maar liefst 63% van de Amerikaanse jongeren (leeftijd tussen 18 en 29 jaar) heeft geen credit card. Het gebruik van een credit card door personen uit deze leeftijdscategorie is daarmee gehalveerd in de vijf afgelopen jaren. Hun voorkeur gaat uit naar een zogenaamde debt card. Bij personen met een leeftijd van 30 jaar of ouder heeft daarentegen 35% geen credit card. De verklaring voor de daling van het credit card gebruik onder Amerikaanse jongeren moet overigens niet uitsluitend gezocht worden in de introductie van wetgeving. De opkomst van andere (goedkopere) betaalmiddelen en een groter bewustzijn over de nadelen van betalen op afbetaling, zijn andere verklaringen voor het dalend creditcard gebruik. Dit bewustzijn is overigens mede te danken aan het feit dat deze jonge generatie is opgegroeid in een krimpende economie met relatief geringe financiële zekerheid.
In Nederland houdt de AFM consumenten een spiegel voor als het gaat om de vraag of het gebruik van een credit card wel aansluit op hun financiële behoefte (zie www.afm.nl: ‘betalen met een credit card of klantenkaart’). De AFM wijst consumenten erop dat zij zich goed moeten bedenken of een credit card ‘wel echt nodig’ is en zo ja, wat de kredietlimiet is en dat een hoge rente verschuldigd is indien het krediet in termijnen wordt afgelost.
So far so good? Dat is niet gezegd. Uit het recente onderzoek van Bankrate blijkt namelijk ook dat de introductie van de wetgeving en de veranderde houding van jongeren een opmerkelijk keerzijde heeft. Het verminderde gebruik of zelfs het helemaal geen gebruik meer maken van een credit card betekent voor hen dat zij niet over een track record beschikken op (af-)betalingsgebied. Is dat erg? Ja, kennelijk wel. Want nu hun (af-)betalingsgedrag niet in kaart is gebracht hebben deze jonge consumenten een slechte credit score. Het gebruik van een credit card bevordert immers (de betrouwbaarheid van) de credit score (goed of slecht). En juist deze credit score hebben jongeren nodig om in aanmerking te komen voor een lening, bijvoorbeeld een persoonlijke lening voor een auto of een hypotheeklening voor een huis. Drama? Ja, kennelijk wel. Amerikaanse kredietaanbieders blijken in de praktijk niet of minder genegen te zijn om krediet te verstrekken aan jongeren zonder een betrouwbare credit score. Het onderzoek laat jongeren aan het woord die zonder credit card, maar met baan, vast inkomen en een spaarsaldo moeite hebben om een reguliere lening af te sluiten. Zo vertelt een van deze jongeren dat hij al zijn bankafschriften over een periode 24 maanden moest printen en indienen ten einde een kredietaanvraag te laten beoordelen. Krediet kreeg deze persoon wel, maar niet tegen reguliere voorwaarden. Niet verwonderlijk is dan ook de uitspraak van Mike Sullivan (director of education at nonprofit credit and debt counseling agency Take Charge America): ‘Millennials have to understand that it costs you money not to use credit just as it costs you money to use credit because low credit scores or no credit scores won’t qualify for low loan rates’.
Deze opmerkelijke uitkomst van dit Amerikaanse onderzoek leert ons dat ruimte dient te blijven bestaan voor professional judgement en dat financiële dienstverlening niet (te zeer) overheerst mag worden door hard and fast rules die wellicht ten goede komen aan een beheerste bedrijfsvoering maar niet zonder meer aan het klantbelang. Frank ’t Hart