Voorwoord

Veel ontwikkelingen voor beleggingsinstellingen!

Het zal de lezers van dit tijdschrift niet zijn ontgaan: financiële instellingen gaan gebukt onder een nimmer aflatende stortvloed aan regelgeving. Beleggingsinstellingen vormen op die regel geen uitzondering. Het leek de redactie van dit tijdschrift daarom een goed idee om de belangrijkste ontwikkelingen die voor beleggingsinstellingen relevant zijn, voor u op een rijtje te zetten. De praktische uitwerking van dit idee ligt thans (al dan niet in digitale vorm) voor u: een ‘special’ over beleggingsinstellingen. Er is voor gekozen het onderwerp vrij breed op te vatten. De nadruk ligt natuurlijk op een bespreking van de ontwikkelingen in het Europees financieel toezichtrecht, want daarover valt nu eenmaal het meeste te melden. Maar daarnaast komen ook enkele ontwikkelingen op ondernemingsrechtelijk en fiscaal terrein aan bod.

Prof. mr. J.W. van der Velden trapt af met een bijdrage over een onderwerp dat zich op ondernemingsrechtelijk terrein bevindt: corporate governance van beleggingsinstellingen. De auteur gaat onder meer in op de vraag of een raad van commissarissen bij de beheerder of de beleggingsinstelling zelf iets toevoegt naast de bewaarder.

In maart 2018 publiceerde de Europese Commissie haar Sustainable Finance Action Plan. De gedachte erachter is simpel: omdat de financiële sector als intermediair fungeert tussen vragers en aanbieders van kapitaal, heeft zij in de groene transitie een sleutelrol te vervullen. De Commissie heeft er bepaald geen gras over laten groeien, want per 10 maart 2021 moet een groot aantal financiële instellingen rekening houden met de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Ook beleggingsinstellingen krijgen met de SFDR te maken. Mr. drs. B.T.B. Siemers bespreekt de implicaties en bijbehorende uitdagingen.

Niet veel later (op 2 augustus 2021) worden belangrijke wijzigingen in de grensoverschrijdende distributie van beleggingsinstellingen van toepassing. Hierdoor wordt duidelijkheid gecreëerd over wat beheerders van beleggingsinstellingen mogen doen voordat er marketing plaatsvindt. Verder kunnen beleggingsinstellingen in alle EU-lidstaten op dezelfde manier worden afgemeld. Daarover gaat de bijdrage van mr. drs. C.J. Groffen.

Alweer drie jaar geleden (op 1 januari 2018) is de PRIIPS Verordening in werking getreden. Voor beheerders die beleggingsinstellingen aanbieden aan niet-professionele beleggers brengt de PRIIPS Verordening aanzienlijke compliance verplichtingen mee. Mr. R.J. Boogaard zet uiteen dat het daarbij niet alleen gaat om het opstellen en actueel houden van het essentiële-informatiedocument (EID), maar ook om bijkomende verplichtingen zoals (i) de wijze van verstrekking van het EID, (ii) het ter beschikking hebben van een vertaling van het EID bij grensoverschrijdende aanbieding, en (iii) een interne klachtenregeling. Er kunnen door de AFM bovendien substantiële sancties worden opgelegd als de beheerder zich niet aan de PRIIPS Verordening houdt.

Mr. dr. J.E. de Klerk vraagt in zijn bijdrage aandacht voor een probleem dat hij recent ook aansneed in zijn proefschrift: de regelgeving voor icbe’s en hun beheerders in Nederland wijkt op diverse punten af van de icbe-richtlijn.1 Ofschoon dit tot op heden voor weinig tastbare problemen heeft gezorgd zijn deelnemers in Nederlandse icbe’s en de Nederlandse icbe-industrie er volgens De Klerk bij gebaat als de wetgeving in Nederland zoveel mogelijk aansluit bij de richtlijn. In zijn bijdrage licht hij de belangrijkste knelpunten toe.

Ook de kleine beheerder ontspringt de dans van de immer toenemende regeldruk niet volledig. Dat blijkt uit de bijdrage van mr. R.E. Labeur en mr. T.W.G. de Wit. Zij belichten vier relevante ontwikkelingen voor de kleine beheerder: (i) de beoogde uitbreiding van de reikwijdte van het registratieregime naar kleine niet-Nederlandse beheerders, (ii) de mogelijke impact van de herziening van de AIFM-Richtlijn, (iii) de zich steeds verder ontwikkelende integriteitsregelgeving en (iv) de toepasselijkheid van de SFDR.

Last but not least gaan mr. R.G.M. Veenhoven en mr. M.J. de Lignie in op de fiscaal transparante beleggingsinstelling. Veel beleggingsinstellingen zijn gestructureerd als een ‘besloten’ commanditaire vennootschap of fonds voor gemene rekening. De auteurs bespreken de invloed van recente fiscale ontwikkelingen en het voorontwerp van de Wet modernisering personenvennootschappen op deze fiscaal transparante beleggingsinstellingen. In dit kader doen zij enkele aanbevelingen en stellen zich daarbij de volgende vraag: is het einde van de beslotenheid nabij?

Kort en goed: er zijn tal van ontwikkelingen die aandacht vragen van degenen die zich in de praktijk en in de wetenschap bezig houden met de regulering van beleggingsinstellingen. Het bijhouden van alle ontwikkelingen brengt aanzienlijke inspanningen mee. Hopelijk biedt deze ‘special’ over beleggingsinstellingen enig houvast.

Wij wensen u veel leesplezier toe!