Nog één keer 'thank you'!
mr. P.G. van der Putt1 Het artikel is in de opmaak van het tijdschrift rechts als pdf beschikbaar.Als dit redactioneel verschijnt, ligt de Glasgow Climate Change Conference net achter ons. Die conferentie is uiteindelijk terug te voeren op de United Nations Framework Convention On Climate Change, dat in 1992 werd vastgesteld.2 Dat raamwerk formuleert onder meer het volgende uitgangspunt:
"The Parties should protect the climate system for the benefit of present and future generations of humankind."3
In 1992 bestond het internet zoals wij dat nu kennen nog niet. Pas in 1993 mochten gewone stervelingen het internet op.4 Het internetgebruik is sindsdien geëxplodeerd. Het internet is daarmee een relevante factor geworden in de klimaatdiscussie. Een voorbeeld is de ophef in de media vorig jaar, toen naar buiten kwam dat Microsoft de elektriciteit van een Nederlands windmolenpark gebruikt voor een datacenter.5
De precieze impact van internet op het klimaat is moeilijk te kwantificeren.6 Dat energiegebruik van datacenters relevant is, zal voor de meeste mensen geen discussiepunt zijn. Maar hoe bereken je bijvoorbeeld de milieubelasting van hardware. Wat ook moet worden meegewogen is dat het internet ook veel milieuvoordelen kan bieden. Zo wees Australisch onderzoek uit dat een videoconference hooguit 7% van de koolstofuitstoot produceert dan een fysieke bijeenkomst.7
Bij de bespreking van nieuwe fenomenen op het internet krijgt de impact op het klimaat doorgaans geen of weinig aandacht. Zo is er in dit tijdschrift veel geschreven over bitcoins, block-chain en smart contracts, waarbij onderbelicht is gebleven dat deze fenomenen relatief veel energie kosten en dus ongunstig zijn voor het klimaat.8 Misschien iets om in ons achterhoofd te houden bij toekomstige publicaties.
Wat kunnen wij als internetgebruiker intussen zelf doen aan klimaatverbetering? Dat blijft steeds een lastige afweging. Zo heeft online vergaderen bijvoorbeeld zeker voordelen, waaronder voor het klimaat, maar gaat soms niets boven fysiek contact. Er zijn ook maatregen die eigenlijk een no-brainer zouden moeten zijn. Zo heeft het weggooien van oude bestanden mogelijk meer klimaatimpact dan het minder van vleesconsumptie.9 Opschonen dus! Ook het stoppen met 'niet-noodzakelijke' mails als "Thank you" kan vele tonnen CO2-uitstoot schelen.10 Een makkelijke winst. Anderzijds: normaal menselijk contact is ook belangrijk, en elkaar af en toe bedanken hoort daar bij.
Illustratief is dat de eerste mail die via het Amsterdamse internetknooppunt werd ontvangen een thank-you- mail was:
Tot slot iets anders. Prof. mr. Arno R. Lodder, redacteur van het eerste uur, heeft de redactie verlaten. Hij kan zijn rol als rechter-plaatsvervanger moeilijk verenigen met het redactielidmaatschap. Met pijn in ons hart respecteren wij dit besluit. In persoon hebben wij Arno al uitgebreid dank gezegd voor zijn waardevolle, kritische en humorvolle bijdrage aan de redactie en dit blad. Hierbij ook op papier.
Arno, thank you!
