De implementatie van het nieuwe regime voor overeenkomsten op afstand. Is de wetgever te ver doorgeschoten wat betreft de levering van digitale inhoud?
Christoph Jeloschek en Veerle van Druenen*
In nummer 1 van 2012 van dit tijdschrift1 hebben we al uitvoerig stil gestaan bij de richtlijn betreffende consumentenrechten van 25 oktober 2011, die een nieuw regime voor overeenkomsten op afstand introduceert (hierna: de Richtlijn).2 Daardoor worden, kort gezegd, de twee centrale onderwerpen van het bestaande regime, de informatieplichten van de handelaar en het herroepingsrecht van de consument, in lijn gebracht met nieuwe technische ontwikkelingen en worden er onduidelijkheden bij de toepassing van de bestaande
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
regels gladgestreken.
Bij elke richtlijn rijst vervolgens de vraag hoe de wetgever deze gaat implementeren, oftewel in het nationale rechtsstelsel om zal zetten. Hoewel men geneigd zou zijn te denken dat de omzetting van de Richtlijn in het licht van de maximumharmonisatie geen stof meer op zou doen waaien - de nationale wetgever is immers in beginsel niet vrij om meer of minder strikte bepalingen te implementeren die tot een ander niveau van consumentenbescherming leiden3 - werpt het recente wetsvoorstel enkele interessante (rechts)vragen op.4
Dit heeft enerzijds te maken met de manier waarop de wetgever bepaalde concepten uit de Richtlijn interpreteert én vervolgens omzet, en anderzijds met de wetstechnische dan wel systematische keuzes die bij deze ‘vertaling’ worden gemaakt. Bij het laatste valt op dat de wetgever de Richtlijn mede als aanleiding neemt om op zeker één fundamenteel punt meer duidelijkheid dan wel rechtszekerheid te verschaffen, namelijk voor wat betreft de inhoudelijke regels die van toepassing zijn op de levering van digitale inhoud. Opvallend is daarbij dat deze wetswijziging noch door de Richtlijn,5 noch door de (door de wetgever aangehaalde) jurisprudentie voorgeschreven is.
In deze bijdrage zal de nadruk liggen op de rechtsvragen die de voorgestelde omzetting van de Richtlijn op het terrein van overeenkomsten op afstand opwerpt.6 Daarbij zullen we niet nogmaals in detail op de regels uit de Richtlijn ingaan.7 Deze zullen slechts summier aan de orde komen, met name waar de omzetting naar Nederlands recht aanleiding geeft tot terugkoppeling met de Richtlijn.
Daarnaast zullen we stilstaan bij de beoogde verruiming van het toepassingsbereik van het consumentenkooprecht als gevolg van het van toepassing verklaren daarvan op de levering van digitale inhoud.8 Opmerkelijk is dat deze stap in het kielzog van de omzetting van de Richtlijn heeft plaatsgevonden, hoewel deze dit niet heeft voorgeschreven of anderszins vereist. Kennelijk vindt de wetgever het noodzakelijk om de levering van alle digitale inhoud (dus niet slechts software) - en daarmee een groot spectrum aan tegenwoordig via het internet geleverde diensten - onder de regels voor consumentenkoop te scharen. De manier waarop dit is vormgegeven is naar onze mening geen goed doordachte keuze, die bovendien meer vragen opwerpt dan zij oplost.
We zullen eerst stilstaan bij de voorgestelde manier van omzetting, dus de plaats van de nieuwe regels voor overeenkomsten op afstand en enkele andere wetstechnische keuzes (onder 2). Vervolgens zullen we de omzetting van de nieuwe regels zelf bespreken en ons daarbij beperken tot mogelijke knelpunten bij de implementatie van de Richtlijn (onder 3). Daartoe zullen we ingaan op de vraag of de wetgever de Richtlijn correct heeft omgezet, zowel wat betreft eventuele strijdigheden met de Richtlijn zelf, als ook wat betreft bepaalde ongelukkige ‘dogmatische’ keuzes die daarbij zijn gemaakt (onder3.1 en 3.2). Daarna zullen we in detail stil staan bij de regels voor de levering van digitale inhoud (onder 4). We zullen deze bijdrage met enkele conclusies afsluiten (onder 5).
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.