Het grensoverschrijdend financieel toezicht loopt tegen grenzen aan
mr. E.J. van Praag M. Jur.*
Per 1 januari 2011 zijn drie nieuwe Europese toezichthoudende Autoriteiten opgericht, de European Banking Authority, de European Securities and Markets Authority en de European Insurance and Occupational Pensions Authority. Deze Autoriteiten kunnen niet alleen voor nationale toezichthouders (in Nederland AFM en DNB) maar ook voor financiële instellingen bindende besluiten nemen. In dit artikel stelt de auteur de precieze omvang van de bevoegdheden van de Autoriteiten vast en wordt de rechtsbescherming van financiële instellingen tegen besluiten van
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
de Autoriteiten onderzocht. Tevens identificeert de auteur enkele knelpunten die bij de toepassing van deze nieuwe bevoegdheden kunnen spelen.
1.Inleiding
De ontwikkelingen rondom onder meer Fortis en Icesave legden de lacunes in het financieel toezicht bij grensoverschrijdende situaties bloot. Bij Fortis konden de betrokken toezichthouders geen overeenstemming bereiken over de te volgen koers.1 Bij Icesave moesten de toezichthouders van de landen van ontvangst (Nederland en het Verenigd Koninkrijk) met lede ogen aanzien hoe de toezichthouder van het thuisland (IJsland) de zaak uit de hand liet lopen.2 Teneinde dergelijke grensoverschrijdende financiële debacles in de toekomst te voorkomen is per 1 januari 2011 een nieuw stelsel van Europese financiële toezichthouders in het leven geroepen. Verordeningen (EU) nrs. 1093 t/m 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 tot oprichting van een Europese toezichthoudende autoriteit (hierna: de Verordeningen) voorzien in de oprichting van de European Banking Authority (hierna: EBA), de European Securities and Markets Authority (hierna: ESMA) en de European Insurance and Occupational Pensions Authority (hierna: EIOPA). EBA, ESMA en EIOPA (hierna gezamenlijk: de Autoriteiten) kunnen voor nationale toezichthouders (in Nederland AFM en DNB) bindende besluiten nemen. De Autoriteiten kunnen echter ook voor financiële instellingen en marktdeelnemers bindende besluiten nemen. Zoals hierna zal blijken, betreft dit eenieder die normaliter met toezicht of handhaving door AFM of DNB kan worden geconfronteerd. Dit zijn dus niet alleen financiële ondernemingen, maar ook uitgevende instellingen en gewone beleggers.
Een dergelijke bevoegdheid voor instellingen van de Europese Unie om nationale toezichthouders dwingend te instrueren op nagenoeg alle onderdelen van hun taakuitoefening, of zich zelfs over nationale toezichthouders heen direct tot
financiële instellingen en marktdeelnemers te richten, komt in andere regelgeving niet voor.3 Dit artikel stelt de vraag naar de precieze omvang van de bevoegdheden van de Autoriteiten en onderzoekt de rechtsbescherming van financiële instellingen en marktdeelnemers tegen besluiten van de Autoriteiten. Het begrip rechtsbescherming omvat zowel de mogelijkheid voor financiële instellingen en marktdeelnemers om zich tegen hun onwelgevallige besluiten te verzetten als de mogelijkheid om schade te verhalen op de nationale toezichthouders of de Autoriteiten.
Tevens identificeer ik knelpunten van de wetgeving. De nieuwe gelaagde toezichtstructuur is moeilijk hanteerbaar en leidt tot afstemmingsproblemen tussen de nationale regelgeving en de Unieregelgeving. Bovendien gaan de gecreëerde bevoegdheden weer niet ver genoeg om een nieuw Fortis of Icesave te kunnen voorkomen.4 In de conclusie benoem ik welke aanpassingen van de Verordeningen noodzakelijk zijn om de geïdentificeerde knelpunten op te lossen en beschrijf
ik de te verwachten ontwikkelingen van het Europees
toezichtskader.5
Dit artikel kent de volgende opbouw:
1. Inleiding;
2. Overzicht van de relevante bevoegdheden van de Autoriteiten;
3. Een nadere beschouwing van de bevoegdheden van de Autoriteiten;
4. Beschrijving van de rechtsgang voor de bezwaarcommissie en het Hof;
5. Aansprakelijkheid van nationale toezichthouders en Autoriteiten voor schendingen van Unierecht; en
6. Conclusies, oplossingen en vergezichten.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
