Een beroep op art. 54 Faillissementswet? Schiet niet met hagel, maar met scherp

Verrekening is een bijzondere wijze van tenietgaan van verbintenissen. Een voordeel van verrekening kan zijn dat er geen liquide middelen hoeven te worden aangewend. Dat maakt het instrument van verrekening aantrekkelijk in de schemerperiode2 voor het faillissement van een schuldenaar. Doorgaans ontbreekt het dan immers aan liquide middelen. De vrijheid tot verrekening in die periode wordt echter begrensd door onder meer art. 54 Faillissementswet.3 Op dit artikel wil ik in deze bijdrage nader ingaan. Ik beoog hierbij niet uitputtend in te gaan op art. 54 Fw, maar een voor curatoren toegankelijk artikel te schrijven dat praktische handvatten kan bieden bij de beoordeling of een beroep op art. 54 Fw kans van slagen heeft.

Hierna bespreek ik eerst kort de drie verschillende toetsingskaders die gelden bij de beoordeling van een verrekeningshandeling die heeft plaatsgevonden (1) in de periode dat redelijkerwijs nog ...

Verder in dit artikel:

1. Inleiding

2. Drie verschillende verrekeningskaders

2.1. Verrekening buiten (een naderend) faillissement

2.2. Verrekening in de schemerperiode voor faillissement

2.3. Verrekening tijdens faillissement

3. Drie kernkarakteristieken van art. 54 Fw

3.1. Overname schuld of vordering

3.2. Niet te goeder trouw

3.3. Benadeling gezamenlijke schuldeisers

4. Driemaal art. 54 Fw en de Hoge Raad

4.1. Verrekening en de creditering van een bankrekening

4.2. Art. 54 en het nemen van verhaal

4.3. Verrekening zonder dat er een derde partij bij betrokken is

5. Evaluatief

6. Slot