De compliancefunctie en de wet van de remmende voorsprong
mr. R.A.M. Houben*
De compliancefunctie is slachtoffer geworden van
haar eigen succes. Na een ongebreidelde en succesvolle
groei vanaf de jaren ’90 is het vlak voor en ten tijde
van de kredietcrisis stil gebleven. De auteur wil in dit
artikel aantonen dat het tijd wordt voor vernieuwing
van de compliancefunctie, mede als gevolg van die
kredietcrisis. Een initiatief van de Groep Olivier1 geeft
een aanzet tot een noodzakelijke heroriëntatie van de
compliancefunctie. Groep Olivier heeft hiertoe een
‘compliance position
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
paper’ opgesteld met 8 principes
en 17 aanbevelingen. In dit artikel wordt ingegaan op
deze principes en aanbevelingen en een eerste analyse
gegeven.2
1 Inleiding
De wet van de remmende voorsprong stelt dat een voorsprong
op een bepaald domein er vaak toe leidt dat er
weinig stimulans is om verdere verbetering of vooruitgang
op te zoeken, zodat een ander je vroeg of laat voorbijstreeft.
Door te berusten in een voorsprong word je geremd
om nog verder te gaan.
Dit is wat er is gebeurd met de compliancefunctie. In de
afgelopen jaren is er veel moeite en tijd gestoken in het
inrichten en verder uitbouwen van de compliancefunctie
zowel binnen de financiële sector als daarbuiten, onder
meer naar evenbeeld van en onder druk van onze Engelse
en Amerikaanse buren.3 De laatste tijd is het echter stil
gebleven als het gaat om vernieuwing en flexibilisering,
kortom aanpassing van de compliancefunctie aan het huidige
tijdsbeeld.
Het hoeft geen betoog meer dat de laatste twee jaren zich
kenmerkten door een ongekende crisis in de mondiale financiële
wereld. Diverse instellingen in de financiële sector
zijn failliet gegaan, in moeilijkheden gekomen of door
hun regering ‘gered’met zeer hoge sommen aan staatssteun
gevolgd door ontmanteling, de-globalisering, en
massa ontslagen. Dit debâcle zal nog diverse jaren doordreunen
voordat er weer enigszins een balans is gevonden
en intussen is het (inter)nationale financiële landschap
behoorlijk veranderd. Hier doorheen spelen nog diverse
schandalen, begonnen voor of ten gevolge van de
crisis, waarvan de ‘woekerpolisaffaire’ en de DSB-déconfiture
tot de bekendste behoren. Het imago van de Nederlandse
financiële sector was al niet best maar is hierdoor
sterk geërodeerd4 met als gevolg overheidsingrijpen, terwijl
bovendien de sector een speelbal werd van de politiek
en de publieke moraal.
Een vraag die zich hierbij opdringt is in hoeverre deze
crisis en schandalen mede te wijten zijn aan onvermogen
van de compliancefunctie. Deze vraag wordt mede gesteld
vanwege het feit dat bij de meeste instellingen er
een compliancefunctie is, althans verondersteld mag worden
aanwezig te zijn, met actieve compliance officers die
in Nederland en daarbuiten opereren. Is de compliancefunctie
er wel voldoende in geslaagd zich aan te passen
en te ontwikkelen aan het zich in sterke mate veranderende
tijdsbeeld en een niveau te bereiken dat recht zou moeten doen aan de kern of het wezen van de compliancefunctie?
Immers, niet meer ontkend kan worden dat
deze kern ook betrekking heeft op het managen van integriteitsrisico’s
van de gemiddelde onderneming of instelling
en dus ook te maken heeft met cultuur van de onderneming
en gedrag van mensen.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.