Een nieuw Europees Toezichtraamwerk
mr. R.J. de Doelder en drs. I.M. Jansen*
Voorwoord1
Heeft de compliance officer voordelen van het nieuw Europees
toezichtraamwerk? Dat is een vraag waar we in dit
artikel een voorzichtig antwoord op proberen te formuleren
maar waar u uiteraard zelf het laatste woord heeft. We
zullen in dit artikel de achtergrondinformatie over (de
totstandkoming van) het nieuw Europees toezichtraamwerk
schetsen en een aantal raakvlakken met compliance
benoemen. Wellicht aanleiding voor een van de lezers om
vanuit zijn/haar praktijkervaringen een artikel te publiceren
over grensoverschrijdende
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
toezichtproblemen en de
mogelijke oplossingen?
1. Inleiding
Toegegeven, er is een financiële crisis voor nodig geweest,
maar daarmee is wel een grote omslag in het Europese
toezicht bereikt: tijdens de Ecofin Raad2 van 2 december
jl. hebben de EU lidstaten gezamenlijk besloten
dat er op onderdelen meer grensoverschrijdend financieel
toezicht gaat komen.3 Omdat veel lidstaten grote waarde
hechten aan hun soevereiniteit, zeker waar het een belangrijke
economische sector betreft, is dit een mijlpaal
te noemen. De wetgevingsvoorstellen die de Europese
Commissie afgelopen september presenteerde, waren
zowel qua tijdsplanning als qua inhoud ambitieus. Tijdens
de onderhandelingen in Brussel is op onderdelen
water bij de wijn gedaan om landen met principiële bezwaren
mee te krijgen, maar de kern van de voorstellen is
overeind gebleven. Binnenkort zullen dan ook naar verwachting
een European Systemic Risk Board en drie
nieuwe Europese Toezicht Autoriteiten worden opgericht.
Hoewel formeel niet noodzakelijk, hebben alle regeringen
hun steun hiervoor uitgesproken.4 Voor veel landen,
waaronder Nederland, is deze consensus erg belangrijk
omdat hierdoor een maximaal draagvlak is gecreëerd
voor het nieuwe Europese toezichtstelsel. Op basis van
het akkoord van de Ecofin Raad zijn nu de besprekingen
in het Europees Parlement (EP) gestart. Gezien de positieve
grondhouding van het EP ten aanzien van meer Europees
toezicht, bestaat er goede hoop dat een uiteindelijk
akkoord in 2010 bereikt wordt. Het gehele raamwerk
zal spoedig daarna in werking kunnen treden.5
Nederland heeft zich tijdens de onderhandelingen sterk
gemaakt voor een vergaand en krachtig Europees toezichtraamwerk
en is, ondanks de noodzakelijke compromissen
die tijdens de onderhandelingen zijn gesloten,
zeer tevreden met het eindresultaat. De huidige voorstellen
vormen een grote stap voorwaarts en de evaluatieclausule
die in de voorstellen is opgenomen biedt over 3
jaar de kans om verdere stappen te zetten.
In Figuur 1 op p. 12 wordt het nieuwe toezichtraamwerk
schematisch weergegeven. Hieruit blijkt dat er gekozen is
voor een sectorale indeling met drie nieuwe sectorale toezichtautoriteiten.
Gezien het Nederlandse functionele
model waarin gekozen is voor een verdeling tussen prudentieel
en gedragstoezicht, zou het voor Nederland wenselijk
zijn op de lange termijn een verschuiving te zien
naar twee autoriteiten. Een dergelijk model blijkt vooralsnog
op Europees niveau echter niet haalbaar en Nederland
acht het principe van Europees toezicht belangrijker
dan de vorm waarin dit nu gegoten is.
In dit artikel beschrijven en appreciëren we het nieuwe
toezichtraamwerk. Nadat we kort de geschiedenis van de
totstandkoming van het nieuwe raamwerk hebben geschetst,
zullen we dieper ingaan op de rollen en verantwoordelijkheden
van de European Systemic Risk Board
(ESRB) en de drie nieuwe Europese Toezicht Autoriteiten,
verder European Supervisory Authorities (ESAs) genoemd.
Deze laatste drie nieuwe toezichthouders zijn
sectoraal ingericht en bestaan uit de European Banking
Authority (EBA), de European Insurance and Occupational Pensions Authority (EIOPA) en de European Securities
and Markets Authority (ESMA). Met het oog op de
toekomst wordt in de triloog met het Europees Parlement
bezien of het Joint Committee European of Supervisory
Authorities (JCESA) hierbij een sterke overkoepelende
rol kan spelen zodat dit beter aansluit bij het functionele
(Twin Peaks) model dat in Europa steeds meer navolging
lijkt te krijgen.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.