De compliance officer als cultuuradviseur bij een fusie of overname
drs. W. Smit en MSc. M. Sivro*
De rol van Compliance.
Compliance gaat over gedrag.
Iedere organisatie moet voldoen aan relevante wetten en regels. Deze wetten en regelgeving vormen het kader waarbinnen de organisatie zich kan en mag bewegen. Het bewaken van dit kader is het uitgangspunt van de functie van de compliance officer. Hij/zij dient op de hoogte te zijn van deze relevante wetten en regels en de daaruit voorvloeiende vereisten voor de organisatie in de vorm van interne regelgeving
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
en richtlijnen. Compliance is echter meer dan dat. Integriteit komt voort uit de gedachte dat moreel juist handelen meer behelst dan enkel het voldoen aan normen.1 Vanuit het perspectief van integriteit wordt compliant zijn gedefinieerd als integer zijn. Integriteit is de na te streven waarde die geldt als oriëntatiepunt voor alles wat een ieder binnen de organisatie doet: gedrag. Dit betekent dat de compliance officer zich ook moet richten op gedrag. Integriteit is de na te streven waarde die geldt als oriëntatiepunt voor alles wat een ieder binnen de organisatie doet: gedrag. Dit betekent dat de compliance officer zich ook moet richten op gedrag Het bewaken van het kader waarbinnen de organisatie zich mag bewegen is het uitgangspunt maar niet de invulling van het kader. De invulling ontstaat door het gedrag dat vertoond wordt door de bestuurder en medewerkers. Gedrag in termen van hoe keuzes worden gemaakt, problemen worden opgelost, hoe zij met elkaar en met klanten omgaan, etcetera. Anders gezegd, het is het organisatiegedrag dat uiteindelijk de beweging van de organisatie bepaalt. Daarmee kan worden gesteld dat compliance oftewel to comply with uiteindelijk gaat over welk gedrag binnen de organisatie door de top en werkvloer wordt vertoond. Integriteit en compliance zijn daarmee sterk met elkaar verbonden. Het is voor de compliance officer niet alleen van belang dat het gedrag ‘binnen de lijntjes’ van het wettelijke kader valt. Voldoen aan wetgeving is niet hetzelfde als integer handelen. Het actief zoeken naar mazen in de wet en het ontwikkelen van weinig transparante producten zijn gedragingen die veelal niet als integer worden beschouwd, zo bleek onlangs nog uit de ophef die is ontstaan naar aanleiding van de Panama papers. Het gedrag conform de wetgeving en externe regels gaat over required behavior (demand), het integer handelen over desired behavior (desire). Het is de taak van de compliance officer om hier een goede balans in te vinden. Binnen de organisatie moet duidelijk zijn welk gedrag als wenselijk wordt beschouwd en welk gedrag niet. Dit staat vermeld in het integriteitsbeleid en de gedragscode van de organisatie. De compliance officer heeft een belangrijke functie in het vaststellen van de code en er op toe te zien dat medewerkers zich hier aan houden. De gedragscode is veelal gebaseerd op de waarden en normen die de organisatie zichzelf stelt, de zogenaamde guiding values. Deze kernwaarden vormen het fundament van de gewenste organisatiecultuur. Tijdens een fusie van twee organisaties of een overname van de ene organisatie door een andere heeft de compliance officer, naast de legale taken een belangrijke rol bij het integreren van de gedragscodes van beide organisaties. Dit impliceert dat de guiding values die hier aan ten grondslag liggen moeten worden heroverwogen, zodat het voor iedereen binnen de nieuwe organisatie duidelijk is wat er op welke manier wordt nagestreefd. De samenvoeging van de guiding values van twee organisaties, oftewel het integreren van twee fundamenten tot één geheel, gaat in de regel niet zonder slag of stoot. Tijdens het fusieof overnameproces kan daardoor niet-integer gedrag ontstaan dat tegen het gewenste gedrag, zoalsbeschreven staat in de gedragscode, indruist. Dit gedrag wordt in dit artikel beschouwd als het ‘risicogedrag’ dat kan plaatsvinden tijdens een fusie of overname. Naast het integreren van de gedragscode, zou het mogelijke risicogedrag de focus moeten zijn van compliance. Daarnaast is het belangrijk dat het gewenste integere gedrag gestimuleerd wordt zodat dit binnen de organisatie breder wordt vertoond. Opbouw van dit artikel Als eerste zal worden ingegaan op het risicogedrag dat plaats kan vinden tijdens een overname of een fusie. Gedrag kan worden beschouwd als een uiting van de organisatiecultuur, zoals zal blijken uit de theoretische achtergrond. Dit impliceert dat, wil de compliance officer risicogedrag vermijden en integer gedrag stimuleren, hij/zij zich/haar moet richten op de integratie van de twee organisatieculturen. Dit kan de compliance officer doen in de rol van cultuuradviseur. Deze rol wordt verder toegelicht waarna enkele handvatten worden gegeven hoe compliance het organisatiegedrag tijdens de fusie kan beïnvloeden.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
