Rondom het nieuws Wetsvoorstel financieel toetsingskader
prof. mr. R.H. Maatman*
De houdbaarheid van het pensioencontract staat onder druk, nu we in de afgelopen 15 jaar zijn geconfronteerd met financiële schokken ten gevolge van 9/11, de kredietcrisis en de eurocrisis. Het langlevenrisico (wij leven gemiddeld langer dan verwacht en de huidige generatie geniet langer pensioen dan waarvoor premie is betaald) leidt eveneens tot een schok op de pensioenfondsbalans. De vraag is hoe we de impact van die schokken kunnen absorberen. Tamerus bedacht daarvoor een oplossing in
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
de vorm van een nieuw type pensioencontract: defined ambition.1 Zijn ideeën lagen ten grondslag aan het Pensioenakkoord van 2010. Het Pensioenakkoord werd uitgewerkt in het consultatiedocument ‘Voorontwerp van wet tot invoering van de reële ambitieovereenkomst’ (hierna: het Voorontwerp). In de zomer van 2013 waren pensioendeskundigen druk doende binnen de consultatietermijn (uiterlijk per 7 september 2013) op het Voorontwerp te reageren. Bescherming bieden tegen inflatie: dat is - in potentie - de toegevoegde waarde van het pensioenproduct. Behoud van koopkracht stond daarom centraal in de reële ambitieovereenkomst. Jaarlijks zouden de pensioenen worden geïndexeerd voor de prijs- of looninflatie. Vervolgens zouden de rechten opwaarts of neerwaarts worden bijgesteld, afhankelijk van de ontwikkelingen in de levensverwachting en de financiële resultaten van het pensioenfonds (de beleggingsresultaten en de marktwaarde van de verplichtingen). Het Voorontwerp noemde dit respectievelijk het levensverwachtings- aanpassingsmechanisme (hierna: LAM) en het aanpassingsmechanisme voor financiële schokken (hierna: AFS). De werking van het AFS en het LAM vereisen dat pensioenaanspraken en -rechten méér voorwaardelijk worden dan thans in de Pensioenwet (hierna: PW) is vastgelegd. Dit werd aangeduid als ‘invaren’. Pensioenen zouden elk jaar worden geïndexeerd maar konden - zo was de idee - ook regelmatig worden gekort teneinde de verplichtingen van het pensioenfonds te kalibreren met het beschikbare pensioenvermogen. Drie weken na afloop van de consultatietermijn schreef de staatssecretaris dat de reële ambitieovereenkomst wat haar betreft van de baan was.2 Zij liet weten voornemens te zijn een ‘tussenvariant’ te ontwikkelen. De tussenvariant zou een mengeling worden van het bestaande nominaal pensioencontract zoals dat nu is geregeld in de Pensioenwet, aangevuld met elementen van de reële ambitieovereenkomst, te weten: –– een methode om financiële schokken uit te smeren; –– duidelijke regels over indexatie; –– en een stabiele premie. De tussenvariant heeft lang op zich laten wachten. Het voorstel van Wet aanpassing financieel toetsingskader (hierna: het wetsvoorstel) werd ingediend vlak voor het zomerreces 2014.3 Bij lezing van het wetsvoorstel ontstaat begrip voor de vertraging. De ambtenaren van SZW hebben een prestatie van formaat geleverd met hun denkwerk en pennenvruchten. Volgens de staatssecretaris zou uit de consultatie zijn gebleken dat er een breed draagvlak is voor een ‘eenduidig toezichtskader’, ruimte voor een lange termijn beleggingsbeleid dat past bij een geïndexeerd pensioen, de mogelijkheid om te kiezen tussen verschillende indexatieambities, meer stabiliteit voor zowel de premie als de uitkering, en het vermijden van de risico’s van ‘invaren’ voor pensioenfondsen.4 Deze punten hebben geleid tot een bijstelling van de voorstellen zoals die waren opgenomen in het Voorontwerp. Het wetsvoorstel moet bijdragen aan herstel van het vertrouwen in het pensioenstelsel. Verder noemt de staatssecretaris het een voordeel dat bij de nu voorgestane aanpassing van het financieel toetsingskader niet hoeft te worden ‘ingevaren’. Aan het wetsvoorstel heeft de regering vijf beleidsconclusies ten grondslag gelegd. Die zal ik in hierna citeren. Vervolgens vat ik samen hoe de regering de knelpunten in de beleidsconclusies wil oplossen. Tot slot noem ik enkele overige opmerkelijke wijzigingen in het wetsvoorstel.
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
