Redactioneel. Compliance & Customer Due Dilligence
Karen Fluks Redactie Tijdschrift voor Compliance Het artikel is in de opmaak van het tijdschrift rechts als pdf beschikbaar.Zoals reeds in het eerste nummer aangekondigd is er ook in het tweede nummer van 2015 volop aandacht aan Customer Due Dilligence, kortweg CDD of ‘ken uw klant’. De hoeveelheid kopij geeft aan dat het onderwerp echt leeft. Van den Heuvel en Lenting behandelen het door de Eerste Kamer aangenomen Wetsvoorstel Bestrijding financieel-economische criminaliteit. Deze wet heeft een helder doel: verbetering van de opsporing, vervolging en het voorkomen van financieel-economische criminaliteit. De aanleiding voor deze wet ligt in het principe ‘misdaad mag niet lonen’ en leidt tot verruiming van mogelijkheden voor het bestrijden van financieel economische criminaliteit. De strafmaxima liggen hoger en er is veel meer aandacht voor het wegnemen van het ‘wederrechtelijke verkregen voordeel’ oftewel het ermee verdiende geld. Pas na de inwerkingtreding van deze wet zal kunnen worden vastgesteld wat het effect is van de preventieve werking dan wel verbetering van het bestrijden van financieel-economische criminaliteit. Toussaint neemt ons mee in het 25-jarig jubileum CDD-regelgeving, over de moeite die financiële instellingen al jarenlang hebben met de inrichting van hun klantonderzoek en waarom de toezichthouders niet gauw tevreden zullen zijn. Bij veel instellingen vindt het klantonderzoek versnipperd plaats, waardoor een holistische blik op het integriteitsrisico en daaraan gekoppeld reputatierisico van de klant ontbreekt. Daarnaast is het belangrijk dat het senior management volledige commitment dient te tonen om uiteindelijk de verschillende lines-of-defences te ondersteunen in het goed uitvoeren van hun verschillende CDD-taken. De business plaatsen in de driver’s seat, en Compliance in een monitorende rol in plaats van te operationeel in het CDD-domein. Vlek neemt ons mee in het CDD-proces van Religieuze Instellingen. Vanaf januari 2016 zijn deze instellingen verplicht zich in te schrijven bij de KvK. Tot die tijd vergt het CDD-proces een aantal specifieke afwijkende toetsen. Omdat het CDD-proces veelal als tijdrovend en complex wordt ervaren lijkt een switch naar digitale, geautomatiseerde klantidentificatie wenselijk. Van den Top spreekt hierover met Mignot. Zij licht het digitale ID-controlesysteem toe, die over de gehele wereld kan worden ingezet ter optimalisatie van het klantidentificatieproces en voor de preventie van identiteitsfraude. Boerma werkt een case uit in Lesson Learned die gaat over het verminderen van de belastingdruk doordat op basis van onderling factureren met winsten wordt geschoven. De aldaar aangehaalde internationale betalingen worden in het kader van witwassen ook gescreend op ongebruikelijke transacties en overboekingen naar landen die een verhoogd risico op witwassen en terrorisme kennen. Op basis van welk beleid en toetscriteria kan een financiële onderneming, dat voor haar klanten internationale betalingen uitvoert, omgaan met constructies die belastingdruk verminderen. Het tweede nummer kent ook een aantal onderwerpen welke geen specifieke relatie hebben met CDD, maar vanuit een hoger abstractieniveau relevantie hebben: Hortensius en Veltheer besteden uitvoering aandacht aan de Internationale richtlijn ISO 19600 ‘Compliance management systems – Guidelines’ die eind 2014 is gepubliceerd en overgenomen als Nederlandse NEN-ISO. Het is een richtlijn, geen eisen stellende (certificeerbare) norm. Het omvat een risk-based benadering en kent een heldere structuur en aanpak. De richtlijn is goed te integreren in bestaande managementsystemen en heeft de structuur die vanaf dit jaar gaat gelden voor ISO 9001 en ISO 14001. De auteurs geven dan ook aan dat ISO 19600 een mooie ‘plug-in’ wordt voor het generieke managementsysteem. In Kritisch over …. Jaarboek Compliance 2015 neemt Brack u mee aan de hand van een drietal onderwerpen: gedrag en cultuur, ontwikkelingen in de compliance praktijk en ontwikkelingen in wet- en regelgeving om zo het Jaarboek onder de aandacht te brengen. Veel op compliance betrokken professionals zullen het een aanwinst voor de boekenkast vinden. Door de herziene MiFID (kortweg Mifid II) is het goed mogelijk dat Europese grondstofhandelaren als beleggingsondernemingen worden gekwalificeerd. Dat roept de vraag of grondstofhandelaren nu moeten worden gezien als een niet-financiële onderneming of als een financiële onderneming in het kader van EMIR. In het laatste geval geldt de drempel niet, waardoor ook de clearingsplicht niet van toepassing is. Dat betekent dat in die gevallen de grondstofhandelaren onderpand (collateral) moeten verschaffen ter hoogte van het marktrisico (lees: de vervangingswaarde van hun volledige derivatenpositie). Financiële instellingen hebben ook nog het nodigde werk te doen om alle grondstofhandelaren opnieuw te kwalificeren, in het geval dat deze als niet-financiële onderneming zijn aangemerkt. Verder geeft de uiteenzetting van Karssing over discipline, wilskracht en zelfbeheersing inzicht. Wat ik heb onthouden is dat regelmatig eten en rusten je geest helder houdt, omdat de glucose die je hersenen nodig hebben beter kunnen worden opgenomen en verbruikt in het denkproces. Het risico op excuses om beslissingen te omzeilen of uit te stellen wordt daardoor minder. Daarnaast heeft groepsdruk positieve maar ook negatieve effecten. Daarom sluit ik mij aan bij Karssing over de in zijn ogen enige juiste aanpak van Huijer: ‘Laten we kritisch blijven tegenover elke vorm van begrenzing en ons steeds afvragen of deze bijdraagt aan wat wijzelf en de mens met wie we verbonden zijn onder een goed leven verstaan. De beste remedie tegen al te strikte discipline en tevens de beste garantie voor vrijheid is dat we zorgen voor pluraliteit en ruimte laten voor onenigheid.’ Ik wens u veel leesplezier. Karen Fluks Redactie Tijdschrift voor Compliance
