Jihadstrijders en toegang tot een bankrekening
mr. S. Nanne en mr. L. de Jong
Het komt regelmatig terug in de media: Nederlandse uitreizigers (of jihadstrijders) die geplaatst worden op de nationale terrorismelijst. Er staan veel jihadstrijders op deze lijst, het gaat op het moment van schrijven1 om 114 Nederlandse personen en drie organisaties.2 Ook al zijn zij niet (allemaal) veroordeeld, plaatsing op de lijst zorgt er voor dat sancties tegen hen worden genomen. De nationale terrorismelijst moet voorkomen dat terrorisme gefinancierd wordt met gebruikmaking van Nederlandse bankrekeningen. Banken hebben
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
derhalve een belangrijke rol in de uitvoering van deze sancties. Het weigeren van bepaalde potentiële cliënten of het bevriezen van tegoeden bij bestaande cliënten, lijkt op het eerste gezicht wellicht eenvoudiger dan het werkelijk is. In deze inleidende paragraaf geven we kort aan welke mogelijkheden van sancties de (inter)nationale gemeenschap kent. In paragraaf 2 en 3 beschrijven we welke verplichtingen banken in Nederland hebben op grond van respectievelijk de Sanctiewet 1977 (SW) en de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Paragraaf 4 maakt vervolgens bondig duidelijk wat de gevolgen van plaatsing op de nationale terrorismelijst zijn, waarna we in paragraaf 5 duidelijk maken tegen welke dilemma’s banken op zouden kunnen lopen in het naleven van hun diverse verplichtingen. Sancties van de (inter-)nationale gemeenschap kennen vele vormen, zo valt te denken aan wapenembargo’s, invoerverboden en reisverboden. Sancties worden opgelegd ter bevordering van de internationale rechtsorde, ter bestrijding van terrorisme en ter voorkoming van een schending of bedreiging van de internationale vrede en veiligheid. In zijn algemeenheid worden beperkende maatregelen opgelegd teneinde het gedrag van landen, organisaties of personen te veranderen. Banken dienen met veel verschillende sanctiemaatregelen rekening te houden in de bediening van hun cliënten. Bij leningen spelen economische sancties zoals in- en uitvoerverboden een belangrijke rol.3 Daarnaast, en daar zullen we in dit artikel op in gaan, zijn financiële sancties (zoals het bevriezen van tegoeden) van belang. Banken dienen er voor te waken dat geen financiële middelen, direct of indirect, ter beschikking staan of worden gesteld aan (rechts)personen genoemd in de sanctieregelgeving. Financiële sancties worden opgelegd door verschillende instanties: de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties4, de Europese Unie5 en de nationale overheid. Voor de nationale overheid is de SW de grondslag voor het opleggen van sanctiemaatregelen. Als reeds EU verordeningen zijn uitgevaardigd, is een regeling op nationaal niveau niet meer nodig. Toch vaardigt de Minister van Buitenlandse Zaken ministeriële regelingen uit, die het handelen in strijd met verordeningen van de Europese Unie verbieden.6 Daarmee wordt strafrechtelijke vervolging van overtredingen mogelijk gemaakt. Daarnaast kan Nederland zelfstandig en in aanvulling op de Europese Unie (rechts)personen aanwijzen zodat een gebod tot het bevriezen van tegoeden of een verbod of restrictie op het verlenen van financiële diensten geldt.7
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
