Redactioneel Terrorismefinanciering
Karen Fluks Het artikel is in de opmaak van het tijdschrift rechts als pdf beschikbaar.Het themanummer gaat over de verschillende aspecten van en voor een effectieve aanpak van transactiemonitoring, klantacceptatie, witwassen, proliferatie en terrorismefinanciering. Zonder of met de toepassing van fintech-oplossingen en daarin betrekkend de klantbeleving en het klantgedrag. Diverse auteurs haken daarbij aan bij de (kop)zorgen en eindverantwoordelijkheid van bestuurders van financiële instellingen en waarbij de SIRA, een thematisch risk assessment, en het risicoprofiel van de instelling het vertrekpunt is. Dit nummer start met de rol van de tweede lijn in post-event transactiemonitoring. Richard Bakkers werkt de vier verschillende rollen van de compliancefunctie verder uit: 1) Advies, waarin hij zowel de countervailing power als wel consulted responsibility verwerkt, 2) Monitoring, 3) Interne rapportage en 4) FIU reporting. Een volwassen post-event transactiemonitoring proces kent diverse feedback loops. De Kerberos mag niet worden verslagen, zo stelt Gert Demmink in zijn artikel over het melden van ongebruikelijke transacties. Kerberos staat, als bewaker van de onderwereld, symbool voor de effectieve rol die iedereen moet spelen bij de aanpak van witwassen, proliferatie en terrorismefinanciering. Op het snijvlak van onder- en bovenwereld vinden deze illegale activiteiten plaats. De risico’s manifesteren zich door middel van ongebruikelijke en verdachte transacties. Het hebben van Fingerspitzengefühl van de melders leidt tot het succesvol identificeren en bestrijden ervan. En dat vierentwintig (24) jaar na de invoering van de meldplicht melders kennelijk geholpen moeten worden bij het ontwikkelen van Fingerspitzengefühl. Dat eist een actieve informerende rol van controle- en opsporingsautoriteiten (publieke sector). Hierdoor wordt Kerberos beter beteugeld dan alleen met de focus op auditable processen. De ontstane passages van de onder- naar de bovenwereld moet worden bestreden. (Ook) Maud Bökkerink noemt de publieke-private samenwerking. Het is efficiënter gebleken om namen en details over terrorismefinanciering te delen met instellingen. Verder beschrijft ze dat instellingen bij terrorismefinanciering op een andere manier naar transacties moeten kijken dan voor het signaleren van witwassen nodig is. Bij witwassen is met name de herkomst van het geld relevant, bij financiering van terrorisme ligt de nadruk op het doel en de bestemming van de transacties. Voor de financiering van een terrorist of een terroristische activiteit is slechts een klein bedrag nodig. Een enkele terrorist financiert zichzelf met beperkte en op het oog legale middelen. Voor de betaling van de middelen die nodig zijn om een terroristische daad uit te voeren of naar conflictgebieden af te reizen zijn geen ingewikkelde transacties nodig. Dit maakt het haast onmogelijk om een dergelijke enkelvoudige transactie met een terroristisch oogmerk te detecteren. Verschillende maatschappelijke en politieke ontwikkelingen hebben invloed op het gedrag van klanten ten opzichte van verzekeringen. Dit uit zich vooral in een verschuiving van het collectief naar het individu. Deze veranderingen hebben effect op de verzekeringsdistributie. Mark Arts, Anne de Groot en Karina Raaijmakers richten zich op de vraag hoe veranderend klantgedrag en technologische veranderingen leiden tot veranderingen in de distributieketen van verzekeringen en hoe de komst van de Europese richtlijn verzekeringsdistributie (IDD) op het gebied van verzekeringsdistributie door deze partijen benut kan worden als kans. Een tweetal artikelen gaan in op de mogelijkheden om innovatieve fintech-oplossingen in te zetten voor het klantacceptatieproces voor een (kosten)efficiëntere naleving van de Wwft. Tim de Wit behandelt uitgebreid het door de ESA’s neergelegde standpunt in de ‘Opinion on the use of innovative solutions by credit institutions and financial institutions in the customer due diligence process´ (kortweg: de Opinie). In de Opinie schetsen de ESA´s zeer gedetailleerde maatregelen die Wwft-instellingen moeten afwegen bij het gebruik van FinTech-oplossingen. Dankzij de Opinie ligt de weg in ieder geval open voor marktpartijen om FinTech-oplossingen te implementeren in hun klantacceptatieproces en transactiemonitoring. Sjors van Eerten en Kim van Heugten beschrijven trends waarmee de financiële criminelen voorkomen dat ze worden gedetecteerd en dat de financiële instellingen deze goed moeten doorgronden voordat deze met bijvoorbeeld fintech-oplossingen kunnen worden aangepakt. Complexiteit daarbij is de klantverwachting omtrent digitale bereikbaar- en beschikbaarheid. Ook dit themanummer sluiten we af met de vaste rubrieken ‘De Boekenkast’ en ‘Kritisch over’. Antoni Brack bespreekt het proefschrift over de consumentenkredietovereenkomst, welke hij kwalificeert als een heel goed proefschrift. Het bevat zowel een gedragswetenschappelijk als wel een juridisch perspectief op de overeenkomst van consumentenkrediet. Edgar Karssing bespreekt de ethiek van kunstmatige intelligentie aan de hand van een drietal boeken, een rapport en een artikel. Ik wens u veel leesplezier.