De kredietcrisis: gevolgen voor
mr. M.G. van ’t Westeinde
Deze bijdrage gaat in op de gevolgen van de kredietcrisis
voor het aanzien van en toezicht op zogeheten kredietbeoordelingsbureaus
of credit rating agencies (de CRA’s) binnen
de Europese Unie. Deze organisaties houden zich bezig met
het afgeven van credit ratings (kredietbeoordelingen). De
credit rating industrie wordt op dit moment (wereldwijd)
gedomineerd door een drietal CRA’s te weten: Standard &
Poor’s (S&P), Moody’s en Fitch. Vandaag de dag spelen de
CRA’s een niet meer weg te
Artikel kopen € 79,00 excl. BTW
In plaats van abonneren kunt u dit artikel ook afzonderlijk kopen.
denken rol op de financiële
markten, meer in het bijzonder de internationale kapitaalmarkt.
Credit ratings worden met name gebruikt door investeerders
bij het bepalen van het risicoprofiel van een investering.
Zeker in de situatie waarin sprake is van een buitenlandse
debiteur zal een investeerder hier gewicht aan toekennen
nu hij in de regel niet in staat zal zijn alle aspecten
die van belang zijn bij het bepalen van de kredietwaardigheid
van een in het buitenland gevestigde debiteur zelf te
beoordelen. Voor ondernemingen die op zoek zijn naar financiering,
al dan niet via de kapitaalmarkt, is het hebben
van een zo gunstig mogelijke rating van belang nu dit zal
leiden tot een lagere risico-opslag op de te betalen rente. Het
is zelfs zo dat zonder credit rating een debiteur in feite geen
toegang heeft tot de internationale kapitaalmarkt. Een credit
rating kan worden afgegeven met betrekking tot het algemene
vermogen van een bepaalde debiteur (overheid, financiële
instelling, bedrijf) om aan zijn betalingsverplichtingen
te voldoen of ten aanzien van een bepaald financieringsinstrument
(zoals een specifieke lening, obligatie of vergelijkbaar
effect) uitgegeven door een specifieke debiteur. Zij
geeft de kans weer dat een bepaalde debiteur niet aan zijn
verplichtingen zal voldoen, respectievelijk de betreffende
verplichting niet wordt terugbetaald. Daarbij kan onderscheid
worden gemaakt tussen de verplichtingen op lange
termijn en die op korte termijn. De rating wordt uitgedrukt
in letters en kent een zekere verfijning door toevoeging van
een plus of min teken (S&P) of een cijfer (Moody’s en
Fitch), waarbij voor de lange termijn de symbolen AAA
(S&P en Fitch) en Aaa (Moody’s) als hoogst mogelijke kwalificatie
hebben te gelden. Bij een dergelijke kwalificatie is de
kans dat niet wordt terugbetaald nagenoeg uitgesloten. Een
credit rating geeft slechts de verwachting van de CRA’s weer
en mag, hetgeen zij zelf ook steeds weer benadrukken, niet
worden gezien als een vaststaand feit. In het prospectus dat
betrekking heeft op de uit te geven effecten wordt steevast
tot uitdrukking gebracht dat de ratings slechts de mening
van de CRA weergeven en dat de ratings geen aanbeveling
inhouden om de betreffende effecten te kopen.
Een credit rating komt mede tot stand op basis van door de
CRA’s ontwikkelde rekenmodellen waarin door de aanvrager
van de credit rating aangeleverde data met betrekking tot
de betreffende debiteur of onderliggende kredietportefeuille
worden ingebracht. Als daar vervolgens wijzigingen in optreden,
dan wel deze data niet juist blijken te zijn, heeft dit
uiteraard consequenties voor de op basis van de eerdere data
afgegeven credit rating; deze behoeft alsdan aanpassing.
Zowel investeerders, als toezichthouders achten de aanwezigheid
van een bepaalde credit rating van doorslaggevend
belang. Dit gegeven heeft een niet onbelangrijke rol gespeeld
in de huidige kredietcrisis, dan wel het ontstaan daarvan en
verklaart tevens de neiging om het toezicht op CRA’s op te
voeren, hetgeen heeft geresulteerd in een voorstel voor een
verordening van het Europees Parlement en de Raad van de
Europese Unie inzake ratingbureaus (de Concept CRA Verordening).
1 De vraag blijft of met dergelijke nieuwe wetgeving
een volgende kredietcrisis wordt voorkomen. Alvorens
deze vraag te beantwoorden, zal ik eerst ingaan op de oorzaken
van de kredietcrisis en de rol die de CRA’s daarin hebben
gespeeld. Vervolgens zal ik ingaan op de aansprakelijkheidsvraag
met betrekking tot de CRA’s om aansluitend de
Concept CRA Verordening te bespreken. Ik sluit af met een
korte samenvatting
U heeft op dit moment geen toegang tot de volledige inhoud van dit product. U kunt alleen de inleiding en hoofdstukindeling lezen.
Wanneer u volledige toegang wenst tot alle informatie kunt u zich abonneren of inloggen als abonnee.
