S.W.B. Boerma RA*
In deze rubriek willen we zaken bespreken die zich in de
praktijk hebben voorgedaan. Voorvallen waaruit lering
getrokken kan worden. We learn.
Zij worden beschreven als zouden zij zich afspelen in
het virtuele financiële conglomeraat Wilurn NV. Op deze
manier wordt de anonimiteit gegarandeerd.
U bent uitgenodigd eigen praktijkgevallen aan de redacteur
(sjoerdtvco@gmail.com) in te zenden.
Onderstaand wordt de case ‘fiat hypotheekaanvraag’
behandeld
abonneren of dit artikel kopen.
mr. W.M. Schonewille*
De op financiële ondernemingen rustende zorgplicht heeft
zich de afgelopen vijftien jaar ontwikkeld van een onderwerp
dat een beperkte juridische relevantie had tot een onderwerp
dat aanleiding geeft tot intensieve juridische discussies
in een steeds groter aantal gevallen. Terecht wijdt het
Tijdschrift voor Compliance daarom een special aan dit onderwerp
vanuit een veelvoud aan invalshoeken.
Iets vergelijkbaars geldt voor collectieve acties: de mogelijkheid
om in de vorm van een collectieve actie te procederen
is sinds 6 april 1994 al geregeld in art. 3:305a BW. De
bel... abonneren of dit artikel kopen.
drs. P.J.T. Hulst*
Vermogensopbouw vormt een belangrijk onderdeel van
de financiële huishouding van veel consumenten. In langlopende
arrangementen worden iedere maand bedragen
ingelegd met de bedoeling te zijner tijd een hypotheek af
te lossen of een pensioen aan te vullen. Bij elkaar opgeteld
kan dat om grote bedragen per persoon gaan.
Door de vaak lange looptijd, de samenloop tussen complexe
producten en diensten en lastige (fiscale) voorwaarden
is het voor consumenten moeilijk te doorzien
wat een verstandige oplossing is voor hun financiële
langetermijnbehoefte. Dit wordt nog ingewikkelder als
d... abonneren of dit artikel kopen.
mr. J.P. van Suchtelen*
De farmaceutische industrie heeft een bijzondere relatie met
haar uiteindelijke afnemer: de patiënt. Zij heeft een zorgplicht
naar patiënten voor de kwaliteit van haar producten,
maar ook een zorgplicht naar de andere partijen binnen de
gezondheidszorg, zoals voorschrijvers, betalers, toezichthouders
en de overheid. Dit artikel beoogt een overzicht in
vogelvlucht te geven van deze complexe omgeving en een
aantal factoren die de zorgplicht van de farmaceutische industrie
beïnvloeden.
abonneren of dit artikel kopen.
drs. J.W. Gunnink en S.W.B. Boerma RA*
ING kent ruim vijf jaar een expliciet Product Approval Process
als onderdeel van het risicomanagementbeleid. De keuze
voor een expliciet proces van productgoedkeuring vloeide
voort uit de strategische doelstellingen (waaronder klantgerichtheid)
en werd mede ingegeven door ontwikkelingen
bij de toezichthouder. De Nederlandsche Bank gaf reeds
in 2005 aan dat: ‘Nieuwe producten niet op de markt kunnen
worden gebracht of worden gedistribueerd zonder uitdrukkelijke
instemming van de risicomanagementfunctie in
de bank’. De Adviescommissie Toekomst Banken (Commissie
Maas) brac... abonneren of dit artikel kopen.
mr. J. Beumer MoC, mr. drs. H. Grimbel du Bois, mr. Th. Rijneveld MoC*
Financiële producten vormen een belangrijk onderdeel
van ons dagelijkse leven. Desondanks vinden consumenten
het lastig om door een gebrek aan kennis, de
immaterialiteit van het financieel product (een financieel
product is geen bankstel) en het feit dat het geen
ervaringsgoed is (een financieel product is geen brood),
rationele keuzes te maken. Financiële ondernemingen
kunnen dit doorbreken door reeds bij de ontwikkeling
van financiële producten voldoende aandacht te besteden
aan (de relatie met) de belangen van de consument.1
In dit artikel wordt aangegeven dat de verplichting t... abonneren of dit artikel kopen.
dr. S.C. Bleker-van Eyk*
Zorgplicht in de zorg: logisch toch?
Zorgplicht in de zorg lijkt een open deur. Het is te
eenvoudig te stellen dat de plicht tot zorg rust op onze
morele en/of religieuze plicht om aan de hulpbehoevenden
de best mogelijke zorg te verlenen. Zorgplicht is een
van de meest ingewikkelde onderwerpen binnen de zorg.
Zorgplicht roept vele vragen op over wat nu precies van
‘zorg’ verwacht mag worden en de reikwijdte van de
plicht. Zorgplicht levert evenveel contradicties op zowel
op ethisch als juridisch en financieel-economisch vlak.
abonneren of dit artikel kopen.
dr. O.P.G. Bik RA*
Samenvatting
In het kader van de zorgplicht wordt er veel gesproken, ook
onder aanvoering van toezichthouders en governance-instituten,
over het belang van een cultuur waarin de klant centraal
staat. Zo’n cultuur bouw je niet door wat je zegt, maar
vooral door wat je doet. In dit artikel wordt een praktisch
model geschetst dat de verankering van het centraal stellen
van de klant in de cultuur en het dagelijks handelen analyseert
en realiseert. In dat kader wordt tevens stilgestaan bij
de invloed van cultuur op gedrag en bij de sleutelrol van (interne)
gatekeepers in het waarmaken ... abonneren of dit artikel kopen.
J. Muñoz Agra IMBA LL.M. en mr. S. Rosielle*
In 2010 was ‘klantbelang’ toch wel le mot du jour in de financiële
sector, maar bracht het ons ook zoveel nieuws? Onder
de noemer ‘zorgplicht’ is immers al een en ander bij wet
gereguleerd in Nederland. Zorgplicht: nog zo’n begrip waarvoor
geen eenduidige definitie bestaat. Toch kan al geruime
tijd aansluiting worden gevonden bij uiteenlopende bepalingen
in bijvoorbeeld de Wet op het financieel toezicht. Zoals
eisen die worden gesteld aan financieel dienstverleners op
het gebied van deskundigheid van hun bestuurders, de wijze
van informatieverstrekking en het ‘ken uw klant’-beginse... abonneren of dit artikel kopen.
dr. A.J.C.C.M. Loonen*
Eind 2009 heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM)
een consultatiedocument gepubliceerd waarin zij haar visie
over de risicoprofielen bekend maakt. Met name de inhoud
van het risicoprofiel en de wijze waarop dit moest worden
gecommuniceerd vormde de kern van het consultatiedocument.
Dit document heeft tot ophef geleid in de financiële
sector. Zowel bijval als kritiek viel de AFM ten deel. In november
2010 is, na veel overleg met marktpartijen en belangengroepen,
de uiteindelijke leidraad ‘Informatie over risicoprofielen’
gepubliceerd, waarbij de uiteindelijke leidraad
behoorli... abonneren of dit artikel kopen.
mr. A. Knigge en mr. P.S. Bakker* 1, 2
De bancaire zorgplicht jegens particuliere cliënten is geen
rustig bezit. De afgelopen jaren is op dit gebied zeer veel gebeurd.
Een omvangrijke jurisprudentie en een enorme toename
van publiekrechtelijke gedragsregels, zoals die zijn te
vinden in de Wet op het financieel toezicht (Wft), het Besluit
Gedragstoezicht financiële ondernemingen (BGfo) en
de Nadere Regels Gedragstoezicht financiële ondernemingen
(NRGfo), heeft de exposure die financiële instellingen
op dit terrein lopen, drastisch vergroot.3 En ook de recentste
financiële en economische crisis zal ongetwijf... abonneren of dit artikel kopen.
mr. drs. E.J. Weller*
Dit artikel beoogt een zoektocht te zijn naar een concrete
norm. Een norm die het voor de bank en de beleggende
consument duidelijk maakt wie waarvoor verantwoordelijk
is. De Wet oneerlijke handelspraktijken en de
handelwijze van toezichthoudende autoriteiten hebben
hun vruchten afgeworpen. Het is jammer dat de politiek
niet op alle punten een duidelijke keuze heeft gemaakt.
Er is voor de banken voldoende terrein om invulling te
geven aan verantwoord ondernemen.
abonneren of dit artikel kopen.
dr. A.J.C.C.M. Loonen*
Voorts is hij lid van de Tucht- en Geschillencommissie DSI
en het College van Beroep FFP. Hij is als research fellow
verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Voor de
rechtbank Amsterdam en Haarlem, alsmede het Gerechtshof
’s-Hertogenbosch is hij Gerechtelijk Deskundige. Tot
slot is hij lid van de redactie van het TvCo. Hij schrijft dit
artikel op persoonlijke titel.
Het gesprek vindt plaats in een nog lege werkkamer in het
Paleis van Justitie in Den Haag. JanWolter Wabeke verontschuldigt
zich. Hij is nog niet echt geïnstalleerd. Het vertrek
vult zich snel met warme en koude wo... abonneren of dit artikel kopen.
dr. E.D. Karssing*
In de bedrijfsethiek is een groot aantal boeken en artikelen
verschenen waarin op praktische wijze integriteitsvraagstukken
worden behandeld en concrete
aanbevelingen worden gedaan voor het bevorderen van
de integriteit van organisaties en haar medewerkers.
Niet iedereen weet deze publicaties te vinden of heeft tijd
ze te lezen. Daarom kijkt Edgar Karssing geregeld voor
het Tijdschrift voor Compliance in de boekenkast van de
bedrijfsethiek en bespreekt hij een artikel of boek. Deze
bijdragen zijn geen recensies, maar een samenvatting
van de belangrijkste conclusies en aanbevelinge... abonneren of dit artikel kopen.
mr. dr. A.J. Kanning*
Overkreditering bij effectenlease
Hof Amsterdam 1 december 2009, LJN BK4978,
200.036.133
Hof Amsterdam 1 december 2009, LJN BK4981,
200.036.279
Hof Amsterdam 1 december 2009, LJN BK4982,
200.035.631
Hof Amsterdam 1 december 2009, LJN BK4983,
200.035.599
In 2008 hebben de Nederlandse Vereniging van Banken
(NVB), de Vereniging van Financieringsondernemingen Nederland
(VFN) en de Nederlandse Thuiswinkel Organisatie
(NTO) vergelijkbare nieuwe gedragscodes voor consumptief
krediet vastgesteld. Deze gedragscodes bevatten normen
die tot doel hebben te kunnen vaststellen of kredietver... abonneren of dit artikel kopen.
drs. W. Lieve RA*
Dit dubbelnummer van het Tijdschrift voor Compliance is
een special over zorgplicht, over klantbelang en over de
klant centraal. In veel, zo niet in alle, artikelen over dit onderwerp
wordt wel een relatie gelegd met de financiële crisis.
Veel verwijzingen zijn er ook naar het rapport ‘Naar herstel
van Vertrouwen’ (april 2009) van de Adviescommissie
Toekomst Banken (ook wel de Commissie Maas genoemd)
en de Code Banken (september 2009), uitgebracht door de
Nederlandse Vereniging van Banken.
Ook dat rapport en die Code waren een direct gevolg van de
financiële crisis.
abonneren of dit artikel kopen.
Mirjam Bakker
Klantbelang vanuit diverse invalshoeken bekeken. Dat is de essentie van deze special over
zorgplicht. Vanuit zowel inhoudelijk juridisch perspectief, zoals de bijdragen over zorgplicht
jegens derden (Albert Knigge en Sjoerd Bakker) en collectieve acties (William Schonewille).
Maar ook vanuit een meer cultureel perspectief, zoals de bijdrage van Olof Bik. We kijken ook
over de grenzen heen, zowel rechtsvergelijkend als cross sectoraal.
Wat hebben deze uiteenlopende bijdragen met elkaar gemeen en wat kunnen wij hieruit leren
voor de compliance functie?
abonneren of dit artikel kopen.
drs. W. Lieve RA1
■■Kredietcrisis
Hardleerse bankiers
Bankiers lapten in de financiële crisis twee wijze lessen aan
hun laars: wees op je hoede bij het verstrekken van kredieten
aan projectontwikkelaars, en pas op bij grote overnames
van andere banken. De Tweede Kamer stelde bijvoorbeeld
de commissie-De Wit in om de financiële crisis te
onderzoeken, terwijl de commissie-Scheltema in opdracht
van het ministerie van Financiën de ondergang van DSB
Bank onderzocht. Een opmerkelijke rode draad in de nationale
rapportages is de eensgezindheid waarmee nationale
toezichthouders worden aangepak... abonneren of dit artikel kopen.