mr. dr. R. Stijnen1De redactie van het Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming heeft mij verzocht om voor dit themanummer een terugblik te werpen op richtinggevende uitspraken over bestuurlijke handhaving in de financiële sector, aan welk verzoek ik graag voldoe. Omwille van de lengte kom ik niet tot een top 10, maar slechts tot een top 5 van uitspraken van de economische bestuursrechter. Ik zal hieronder aan de hand van 5 historische uitspraken van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (het College of het CBb) een aantal ontwikkelingen op dit handhavingsterrein in de afgelopen (ruim) 25 ja... abonneren of dit artikel kopen.
mr. M. Koppenol en mr. C. de Rond1Op 1 januari 2000 trad de Wet tot invoering van de last onder dwangsom en de bestuurlijke boete[2] in werking. Sindsdien kunnen in de financiële sector bestuurlijke boetes en dwangsommen worden opgelegd. Inmiddels zijn we 25 jaar verder. In die 25 jaar zijn er belangrijke ontwikkelingen geweest die een stempel hebben gedrukt op (ook) de handhaving binnen de financiële sector. Denk aan de financiële crisis, de verdere Europeanisering, maar ook de kinderopvangtoeslagaffaire. Deze maatschappelijke gebeurtenissen hebben hun weerslag gehad op wat de samenleving van toezichthouders verwacht, d... abonneren of dit artikel kopen.
prof. mr. D.R. Doorenbos1Vijfentwintig jaar geleden werden de financiële toezichthouders uitgerust met nieuwe handhavingsinstrumenten. Overtredingen van de financiële wetgeving kunnen sindsdien niet alleen strafrechtelijk worden aangepakt, maar ook met bestuurlijke boetes en dwangsommen. De Wet IDBB heeft bewerkstelligd dat de rechtshandhaving in de financiële sector een overwegend bestuursrechtelijke aangelegenheid is geworden. De rol van het strafrecht is gemarginaliseerd. Daar hoeven justitiabelen niet blij mee te zijn, want het bestuurlijk handhavingsrecht is bepaald niet minder ingrijpend. Er wordt ... abonneren of dit artikel kopen.
mr. C.M.I. van Asperen de Boer1De bestuurlijke boete is een criminal charge, dus moet het boeteproces ook eerlijk zijn in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarbij hoort het zwijgrecht en breder: het recht niet te worden gedwongen tegen zichzelf te getuigen of een bekentenis af te leggen, het nemo tenetur-beginsel. Wanneer een strafzaak tegen een verdachte begint mag deze direct zwijgen, dat is qua nemo tenetur wel overzichtelij... abonneren of dit artikel kopen.
R.H.C. Knobbout MSc RA en mr. M. Altena1In deze bijdrage staat de voordeelgerelateerde boete in het financieel toezicht centraal. De toezichthouders passen deze boetevoegdheid maar mondjesmaat toe als het aankomt op de berekening van het voordeel. We trekken een parallel met de al langer bestaande ontnemingspraktijk in het strafrecht. We ronden af met enkele bespiegelingen over de wijze waarop financieel toezichthouders verder invulling kunnen geven aan de voordeelgerelateerde boete 1. Inleiding Per 1 augustus 2009 is via de Wet wijziging boetestelsel financiële wetgeving in de volle breedte van h... abonneren of dit artikel kopen.
mr. A.J. van Es en Z. Vuong1Zolang de bestuurlijke boetes bestaan in de financiële sector, klinkt al de roep om deze te kunnen schikken – en worden daar bezwaren tegenin gebracht. Een wettelijke regeling ontbreekt en daarop is ook weinig zicht. Ook nu is er echter al veel mogelijk, zoals bijvoorbeeld de Procedure vereenvoudigde afdoening boetezaken van de AFM laat zien. De optie om een schikking aan te bieden is ook in lijn met de praktijk in andere EU-lidstaten. Opvallend hierbij is hoe sterk de schikkingsregelingen in de verschillende landen uiteenlopen. Aan schikkingen kunnen ook extra voorwaarden worden... abonneren of dit artikel kopen.
mr. drs. S.M. Peek1De last onder dwangsom is niet meer weg te denken uit het financieel toezicht. 25 jaar geleden maakte het instrument zijn opwachting in de financiële wetgeving. Met als doel de bestuursrechtelijke handhaving door de financiële toezichthouders naar een hoger plan te tillen. Inmiddels leggen DNB en de AFM jaarlijks een tiental dwangsommen op om overtredingen te beëindigen. Voor de betrokken financiële onderneming kan een dwangsom, ondanks de focus op herstel en niet op straf, grote impact hebben. Hoe te navigeren in dit spanningsveld en de juridische en reputationele risico's te be... abonneren of dit artikel kopen.
mr. J.S. Roepnarain en mr. P.L. Reeser Cuperus1Ontwikkelingen aan de hand van recente jurisprudentie Het onderwerp van dit themanummer is '25 jaar boetes en dwangsommen in de financiële sector'. Daarin mag onzes inziens geen bijdrage ontbreken waarin wordt ingegaan op de openbaarmaking van boetebesluiten.[2] De op De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) rustende beginselplicht om boetes openbaar te maken betreft een uitzondering op de geheimhoudingsplicht waar beide toezichthouders uit hoofde van de financiële toezichtwetgeving toe gehouden zijn. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden tus... abonneren of dit artikel kopen.
mr. G.P. Roth1Column Zoals vaker, is het de AFM die inspireert. Dit keer in haar rol als finfluencer. Ik dubde lang over het onderwerp van deze, wat uit de kluiten gewassen, column. Dat gedub kwam doordat mijn praktijk al jaren voor een belangrijk deel bestaat uit het aanvechten van door de AFM en DNB opgelegde bestuurlijke boetes en lasten onder dwangsom. Dan stuit je wel eens op een aardig leerstuk. Zo had ik het kunnen hebben over de boetehoogte en de recente rechterlijke matigingen op grond van "algemene evenredigheid". Of over beboeting en extraterritorialiteit, respectievelijk de... abonneren of dit artikel kopen.
mr. drs. S.M.C. Nuijten1De aanleiding voor dit themanummer is het 25-jarig jubileum van de invoering van de bestuurlijke boete en de last onder dwangsom in de financiële toezichtwetgeving. Nu kun je je afvragen of de invoering van bestuursrechtelijke sancties op zichzelf wel een feestje waard is nu de rechtsbescherming daartegen op diverse punten ernstige beperkingen kent. Daarnaast roepen recente ontwikkelingen ook de vraag op of het einde van deze Nederlandse handhavingsbevoegdheden op het moment van dit jubileum inmiddels in zicht is: de Nederlandse toezichthouders maken van de 25 jaar geleden toegekende ins... abonneren of dit artikel kopen.