Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming

Straf- en bestuursrechtelijke handhaving van financieel-economisch recht

2025 nr. 1/2

Redactie

Hoofdredactie

mr. A. B. Vissers
mr. A.E. van der Wal

Redactie

mr. M. Altena
mr. C. M.I. van Asperen-de Boer
mr. H. J. Bisscheroux
mr. drs. M.J. Blotwijk
mr. R. de Bree
mr. drs. S.R. van Breukelen
mr. T. Felix
mr. F.B.W. Groendijk
mr. dr. A.R. Hartmann
mr. L.E.G. van der Hut
mr. R.P.A. Kraaijeveld LL.M
mr. M.A. Loenen
mr. A.S.M.L. Prompers
mr. J.S. Roepnarain
mr. G.P. Roth
Mr. B.J. Schmitz
mr. A. E. Wilbrink
mr. dr. M.T. van der Wulp

Vaste medewerkers

mr. L.A. Van Bavel
mr. L.J. Bergsma
mr. K.M.G. Demandt
mr. F.A. Dudok van Heel
mr. S.A. Eckhardt
mr. J.G. Geertsma
mr. C.A.M. Janssen
mr. S.D. de Jong
mr. D.J.E. de Kruif
mr. drs. L.J. Leijten
mr. T.S.E. van Nispen
mr. O.S. Pluimer
mr. E.Y van Schaik

Redactiesecretaris(sen)

mr. L.M. Hermans

 

Inleiding

Voorwoord

mr. R.P.A. Kraaijeveld, mr. M. Altena en mr. C.M.I. van Asperen de Boer

Sinds 1 januari van dit jaar is het 25 jaar geleden dat de AFM en DNB werden uitgerust met de bevoegdheid om bestuurlijke boetes en lasten onder dwangsom op te leggen. De bedoeling is natuurlijk dat men zich uit eigen beweging normconform gedraagt en daarop is de strategie van de toezichthouders primair gericht. Wanneer deze strategie niet het gewenste effect heeft, wordt normconform gedrag afgedwongen door de inzet van handhavingsinstrumenten. Boetes en lasten onder dwangsom kunnen daarbij behulpzaam zijn.   Dat het – wat de toezichthouders betreft – nod... ...lees meer

Artikel

Een terugblik op 25 jaar richtinggevende uitspraken over bestuurlijke handhav...

mr. dr. R. Stijnen1

De redactie van het Tijdschrift voor Sanctierecht & Onderneming heeft mij verzocht om voor dit themanummer een terugblik te werpen op richtinggevende uitspraken over bestuurlijke handhaving in de financiële sector, aan welk verzoek ik graag voldoe. Omwille van de lengte kom ik niet tot een top 10, maar slechts tot een top 5 van uitspraken van de economische bestuursrechter. Ik zal hieronder aan de hand van 5 historische uitspraken van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (het College of het CBb) een aantal ontwikkelingen op dit handhavingsterrein in de afgelopen (ruim) 25 ja... abonneren of dit artikel kopen.

Van de introductie van de boetebevoegdheid tot een zeer indringende toetsing ...

mr. M. Koppenol en mr. C. de Rond1

Op 1 januari 2000 trad de Wet tot invoering van de last onder dwangsom en de bestuurlijke boete[2] in werking. Sindsdien kunnen in de financiële sector bestuurlijke boetes en dwangsommen worden opgelegd. Inmiddels zijn we 25 jaar verder. In die 25 jaar zijn er belangrijke ontwikkelingen geweest die een stempel hebben gedrukt op (ook) de handhaving binnen de financiële sector. Denk aan de financiële crisis, de verdere Europeanisering, maar ook de kinderopvangtoeslagaffaire. Deze maatschappelijke gebeurtenissen hebben hun weerslag gehad op wat de samenleving van toezichthouders verwacht, d... abonneren of dit artikel kopen.

Ik heb altijd gelijk

prof. mr. D.R. Doorenbos1

Vijfentwintig jaar geleden werden de financiële toezichthouders uitgerust met nieuwe handhavingsinstrumenten. Overtredingen van de financiële wetgeving kunnen sindsdien niet alleen strafrechtelijk worden aangepakt, maar ook met bestuurlijke boetes en dwangsommen. De Wet IDBB heeft bewerkstelligd dat de rechtshandhaving in de financiële sector een overwegend bestuursrechtelijke aangelegenheid is geworden. De rol van het strafrecht is gemarginaliseerd. Daar hoeven justitiabelen niet blij mee te zijn, want het bestuurlijk handhavingsrecht is bepaald niet minder ingrijpend. Er wordt ... abonneren of dit artikel kopen.

Het zwijgrecht uit artikel 6 EVRM bij de bestuurlijke boete

mr. C.M.I. van Asperen de Boer1

De bestuurlijke boete is een criminal charge, dus moet het boeteproces ook eerlijk zijn in de zin van artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Daarbij hoort het zwijgrecht en breder: het recht niet te worden gedwongen tegen zichzelf te getuigen of een bekentenis af te leggen, het nemo tenetur-beginsel. Wanneer een strafzaak tegen een verdachte begint mag deze direct zwijgen, dat is qua nemo tenetur wel overzichtelij... abonneren of dit artikel kopen.

De voordeelgerelateerde bestuurlijke boete in strafrechtelijk perspectief

R.H.C. Knobbout MSc RA en mr. M. Altena1

In deze bijdrage staat de voordeelgerelateerde boete in het financieel toezicht centraal. De toezichthouders passen deze boetevoegdheid maar mondjesmaat toe als het aankomt op de berekening van het voordeel. We trekken een parallel met de al langer bestaande ontnemingspraktijk in het strafrecht. We ronden af met enkele bespiegelingen over de wijze waarop financieel toezichthouders verder invulling kunnen geven aan de voordeelgerelateerde boete  1. Inleiding Per 1 augustus 2009 is via de Wet wijziging boetestelsel financiële wetgeving in de volle breedte van h... abonneren of dit artikel kopen.

Schikken van bestuurlijke boetes

mr. A.J. van Es en Z. Vuong1

Zolang de bestuurlijke boetes bestaan in de financiële sector, klinkt al de roep om deze te kunnen schikken – en worden daar bezwaren tegenin gebracht. Een wettelijke regeling ontbreekt en daarop is ook weinig zicht. Ook nu is er echter al veel mogelijk, zoals bijvoorbeeld de Procedure vereenvoudigde afdoening boetezaken van de AFM laat zien. De optie om een schikking aan te bieden is ook in lijn met de praktijk in andere EU-lidstaten. Opvallend hierbij is hoe sterk de schikkingsregelingen in de verschillende landen uiteenlopen. Aan schikkingen kunnen ook extra voorwaarden worden... abonneren of dit artikel kopen.

De last onder dwangsom in het financieel toezicht

mr. drs. S.M. Peek1

De last onder dwangsom is niet meer weg te denken uit het financieel toezicht. 25 jaar geleden maakte het instrument zijn opwachting in de financiële wetgeving. Met als doel de bestuursrechtelijke handhaving door de financiële toezichthouders naar een hoger plan te tillen. Inmiddels leggen DNB en de AFM jaarlijks een tiental dwangsommen op om overtredingen te beëindigen. Voor de betrokken financiële onderneming kan een dwangsom, ondanks de focus op herstel en niet op straf, grote impact hebben. Hoe te navigeren in dit spanningsveld en de juridische en reputationele risico's te be... abonneren of dit artikel kopen.

De publicatie van boetebesluiten door DNB en de AFM

mr. J.S. Roepnarain en mr. P.L. Reeser Cuperus1

Ontwikkelingen aan de hand van recente jurisprudentie Het onderwerp van dit themanummer is '25 jaar boetes en dwangsommen in de financiële sector'. Daarin mag onzes inziens geen bijdrage ontbreken waarin wordt ingegaan op de openbaarmaking van boetebesluiten.[2] De op De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) rustende beginselplicht om boetes openbaar te maken betreft een uitzondering op de geheimhoudingsplicht waar beide toezichthouders uit hoofde van de financiële toezichtwetgeving toe gehouden zijn. Hierbij kan onderscheid gemaakt worden tus... abonneren of dit artikel kopen.

Publicatiedrift en rechtsbescherming. Ofwel: finfluencen met de AFM en DNB

mr. G.P. Roth1

Column Zoals vaker, is het de AFM die inspireert. Dit keer in haar rol als finfluencer. Ik dubde lang over het onderwerp van deze, wat uit de kluiten gewassen, column. Dat gedub kwam doordat mijn praktijk al jaren voor een belangrijk deel bestaat uit het aanvechten van door de AFM en DNB opgelegde bestuurlijke boetes en lasten onder dwangsom. Dan stuit je wel eens op een aardig leerstuk. Zo had ik het kunnen hebben over de boetehoogte en de recente rechterlijke matigingen op grond van "algemene evenredigheid". Of over beboeting en extraterritorialiteit, respectievelijk de... abonneren of dit artikel kopen.

De bestuurlijke boete in Europees perspectief

mr. drs. S.M.C. Nuijten1

De aanleiding voor dit themanummer is het 25-jarig jubileum van de invoering van de bestuurlijke boete en de last onder dwangsom in de financiële toezichtwetgeving. Nu kun je je afvragen of de invoering van bestuursrechtelijke sancties op zichzelf wel een feestje waard is nu de rechtsbescherming daartegen op diverse punten ernstige beperkingen kent. Daarnaast roepen recente ontwikkelingen ook de vraag op of het einde van deze Nederlandse handhavingsbevoegdheden op het moment van dit jubileum inmiddels in zicht is: de Nederlandse toezichthouders maken van de 25 jaar geleden toegekende ins... abonneren of dit artikel kopen.

Actualia

Actualiteiten

Arbeidsomstandigheden Deze rubriek wordt verzorgd door mr. F.A. Dudok van Heel. Hof Amsterdam 27 november 2024, ECLI:NL:GHAMS:2024:3370 In hoger beroep heeft het gerechtshof Amsterdam op 27 november 2024 een vonnis van de rechtbank Amsterdam d.d. 6 juli 2023 vernietigd. Het vonnis waarvan beroep (rechtbank Amsterdam 6 juli 2023, ECLI:NL:RBAMS:2023:4150 ) besprak ik in editie 2023-3. De strafzaak teg... abonneren of dit artikel kopen.

Deel deze pagina:

Vorige edities

RSS